Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου
Η διοχέτευση στον τύπο «σεναρίων» περί των ανυπάρκτων «πραξικοπημάτων» του 2011 δεν είναι τυχαία. Οι «διαρροές» αυτές έχουν να κάνουν με την προσπάθεια δημιουργίας σύγχυσης και συσκότισης των σχεδίων πραγματικών πραξικοπημάτων και άλλων «δυναμικών ενεργειών», που ήταν στα «ράφια» μυστικών υπηρεσιών εδώ και καιρό, αλλά απέκτησαν φλέγουσα επικαιρότητα το βράδυ της 6ης Μαΐου, όταν για πρώτη φορά κατέστη ορατή η άνοδος ενός νέου παίκτη στην Ελλάδα. Η πιθανότητα ένα κόμμα όπως ο ΣΥΡΙΖΑ να γίνει κυβέρνηση σε μια χώρα του ΝΑΤΟ, έθεσε σε συναγερμό δυτικές πρωτεύουσες, το ΝΑΤΟ και το Ισραήλ, για τις οποίες η αποτροπή αλλαγής του γεωπολιτικού προσανατολισμού της Ελλάδας απέκτησε άμεση προτεραιότητα. ‘Όπως αναφέραμε ήδη σε άρθρο μας πριν από μία εβδομάδα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων (ECFA) συγκάλεσε έκτακτη μυστική σύσκεψη ανωτάτων παραγόντων στις Βρυξέλλες, για τη διαχείριση της ελληνικής κατάστασης, στην οποία ετέθη ως επιδίωξη α) να παρεμποδισθεί η διαφαινόμενη πρόθεση ισχυρών κύκλων της Γερμανίας να πετάξουν την Ελλάδα έξω από την ευρωζώνη «στο άψε σβήσε», β) να «μη γίνει η οικονομική κρίση γεωπολιτική κρίση» και να αποφευχθεί «πάση θυσία» η συγκρότηση άξονα Βελιγραδίου-Αθήνας-Λευκωσίας, με φιλορωσικό προσανατολισμό και, γ) να ελεγχθούν τυχόν προθέσεις της ‘Αγκυρας να εκμεταλλευθεί την ελληνική κρίση.
Την ίδια στιγμή μια τουλάχιστον ξένη πρεσβεία στην Αθήνα προχώρησε παραπέρα και άρχισε να «δουλεύει» το σενάριο «πραξικοπήματος» σε περίπτωση που μια εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ θα έθετε σε κίνδυνο τον παρόντα «γεωπολιτικό προσανατολισμό» της Ελλάδας. Οι κινήσεις αυτές έγιναν αντιληπτές από τις ελληνικές υπηρεσίες ασφαλείας και το Υπουργείο ‘Αμυνας, αλλά έγιναν γνωστές και στην αξιωματική αντιπολίτευση που, απολύτως ανέτοιμη για θέματα άμυνας και ασφάλειας διερωτήθηκε αν έχουν βάση, αλλά και δεν ήξερε τι ακριβώς να τις κάνει. ‘Όταν όμως, τα ίδια κέντρα πληροφορήθηκαν ότι την υπόθεση την ερευνούσε η εφημερίδα μας έσπευσαν να κάνουν τις γνωστές «διαρροές», για να προκαλέσουν σύγχυση.
Δύο σενάρια για τον ΣΥΡΙΖΑ
Φυσικά, όλα τα διεθνή κέντρα αποφάσεων συμφωνούσαν ότι η προτιμότερη εξέλιξη σε περίπτωση εκλογικής νίκης του ΣΥΡΙΖΑ ήταν η «μνημονιοποίησή» του, αυτό που έγινε δηλαδή προηγουμένως με το ΠΑΣΟΚ, τη ΝΔ και τη ΔΗΜΑΡ. Μια τέτοια διαδικασία όμως θα ήταν πολύ δυσκολότερη για το κόμμα της αριστεράς, απότι για τους άλλους και θα οδηγούσε πολύ γρήγορα στην καταστροφή του. Ακόμα κι αν ήθελε, η ηγεσία του δύσκολα θα μπορούσε να επιλέξει ένα τέτοιο δρόμο.
Το δεύτερο σενάριο θα ήταν να βγει μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, να προσπαθήσει να αναθεωρήσει το μνημόνιο και να βρεθεί σύντομα σε ανυπόφορη κατάσταση, από τον συνδυασμό εσωτερικής αποσταθεροποίησης και εξωτερικών πιέσεων. ‘Όπως είπε στην ανήσυχη με τον ΣΥΡΙΖΑ «αστική» παρέα του, ένα μέλος του Κεντρικού Συμβουλίου μιας από τις ισχυρότερες «κοινότητες» της χώρας μας, «μην ανησυχείτε, αυτοί δεν θα μείνουν στην εξουσία πάνω από έξη μήνες». Πρόκειται άλλωστε για ένα κλασικό σενάριο, που εφαρμόστηκε στη Χιλή του Σαλβαδόρ Αλλιέντε. Η πρόκληση κοινωνικής δυσαρέσκειας τότε, ιδίως των μικοραστικών στρωμάτων, δημιούργησε τις κατάλληλες πολιτικές συνθήκες για να επέμβει ο στρατηγός Πινοτσέτ, ξεμπερδεύοντας μια και καλή με τη χιλιάνικη αριστερά.
Σενάρια πραξικοπημάτων
Θα μου πείτε, μπορεί να γίνουν τέτοια πράγματα σε μια ευρωπαϊκή χώρα το 2012; Σε όσους διώχνουν τους φόβους τους με τέτοια επιχειρήματα, πρέπει να τους θυμίσουμε ότι όλα όσα γίνονται στην Ελλάδα και στην Ευρώπη τα τελευταία τρία χρόνια είναι αδιανόητα. Ο ίδιος ο πρώην πρωθυπουργός του Φρανσουά Μιτεράν, ο Μισέλ Ροκάρ, αναφέρθηκε δημόσια στην πρόβλεψή του ότι η πτώση του βιοτικού επιπέδου στην Ελλάδα θα καταστήσει αναπόφευκτο το τέλος της δημοκρατίας, γιατί μόνο μια δικτατορία θα μπορέσει να διαχειριστεί μια τέτοια κατάσταση. Οι περισσότεροι πολιτικοί μας, στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις τους, αναγνωρίζουν ότι η εφαρμοζόμενη οικονομική πολιτική έχει υπονομεύσει τα θεμέλια του κοινοβουλευτικού πολιτεύματος.
Στην πραγματικότητα, το πολύ παράξενο θα ήταν να μη γίνονται τέτοιοι σχεδιασμοί. Αν κανείς νομίζει ότι η Ελλάδα, χώρα μέλος του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, με εξαιρετικά σημαίνουσα γεωπολιτική θέση θα αφεθεί «απερίσπαστη» να κάνει ότι θέλει, πλανάται πλάνην οικτρά. Επιπλέον, αν όντως, όπως όλα δείχνουν, η Ελλάδα μπήκε, με το μνημόνιο, σε μια κρίση ανάλογου βάθους με αυτή που συγκλόνισε προπολεμικά τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης στη Γερμανία, οδηγώντας στον Χίτλερ, αν οι κυβερνήσεις μας και η τρόικα εφαρμόζουν πιστά την ίδια πολιτική που ακολούθησε, μεταξύ 1930 και 1933 ο καγκελλάριος Μπρύνινγκ, τότε μόνο ένα εξίσου δραματικό αποτέλεσμα, όχι υποχρεωτικά της ίδιας, αλλά εξίσου τραγικής υφής μπορούμε να περιμένουμε, εκτός αν το δημοκρατικό καθεστώς και οι δυνάμεις του έθνους μας και της Ευρώπης βρουν τον τρόπο να σταματήσουν συγκροτημένα την πορεία της καταστροφής. Τα Μνημόνια έβαλαν τη χώρα, το κράτος, το έθνος, τη δημοκρατία μας, σε διαδικασία «υποβοηθούμενης αυτοκτονίας».
Μπορεί ένα τμήμα του ΣΥΡΙΖΑ να ονειρεύεται ξύπνιο ότι θα μεταμορφωθεί σε «καλό ΠΑΣΟΚ στη θέση του παληού, χαλασμένου ΠΑΣΟΚ», οι πιθανότητες όμως να συμβεί αυτό είναι όσες και ο γράφων να συμμετάσχει σε επανδρωμένες πτήσεις στον πλανήτη ‘Αρη. Η μετεωρική άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ, όπως και της Χρυσής Αυγής οφείλεται πολύ λιγότερο στην πολιτική τους και πολύ περισσότερο στην καθολική εθνική τραγωδία και στην απελπισία που, δικαιολογημένα, συνέχει μεγάλο μέρος του ελληνικού λαού. Δεν συντρέχει σήμερα ούτε κατά διάνοια έστω και μία από τις προϋποθέσεις που επέτρεψαν, το 1981, στο ΠΑΣΟΚ να διαδεχθεί ομαλά και σταθερά τη συντηρητική παράταξη στην εξουσία.
Μέρες που είναι δεν είναι κακό να φρεσκάρει κανείς την ιστορική του μνήμη. Να θυμίσουμε εδώ στους φίλους της αριστεράς, την αποφράδα 11η Σεπτεμβρίου 1973, όταν οι εφημερίδες του «ευρωκομμουνισμού», Ουμανιτέ και Ουνιτά, δημοσίευσαν τα περισπούδαστα άρθρα τους για το πώς η Χιλή απέδειξε τη δυνατότητα του «ειρηνικού και δημοκρατικού δρόμου για τον σοσιαλισμό». Λίγες ώρες αργότερα, ο Πρόεδρος Σαλβαδόρ Αλλιέντε έπεφτε νεκρός στα ερείπια του Προεδρικού Μεγάρου της Μονσάντα και η χώρα του γνώριζε ένα όργιο δολοφονικής βίας, προορισμένης να «παραδειγματίσει» τη Λατινική Αμερική και όλο τον κόσμο. ‘Ένα χρόνο πριν, σε περιοδεία στον Ευρώπη, με σκοπό να αποτρέψει την πιθανότητα συμμετοχής κομμουνιστών σε δυτικοευρωπαϊκές κυβερνήσεις, ο (και μακελλάρης της Κύπρου) Χένρι Κίσσινγκερ είχε πει στους συνομιλητές του: «Παρακολουθείστε προσεκτικά τι θα γίνει στη Χιλή». (Την ίδια επιδίωξη πλήρωσε με τη ζωή του, λίγα χρόνια αργότερα, και ο ‘Αλντο Μόρο).
Γεωπολιτικές πτυχές
Υπάρχει όμως και μια άλλη, γεωπολιτική πτυχή στην υπόθεση «πραξικόπημα στην Ελλάδα». Οι δυνάμεις που επιδιώκουν αφενός τη διάλυση της Ευρωπαϊκής ‘Ενωσης, αφετέρου να μη χάσουν τον στρατηγικό έλεγχο Ελλάδας και Κύπρου, αντίθετα να τον αυξήσουν σε επίπεδα πρωτόγνωρα για μετά το 1974, θα χρησιμοποιούσαν ασφαλώς μια «ανωμαλία» στην Ελλάδα, όπως και την παραδειγματική, ιστορικά εξηγήσιμη «στρατηγική ηλιθιότητα» του Βερολίνου, για να διώξουν μια και καλή τη χώρα από την Ευρώπη, να προκαλέσουν μια άνευ προηγουμένου κρίση στην ΕΕ, που θα την οδηγήσει πιθανότατα σε διάλυση. (Ποτέ άλλωστε δεν τους πολυάρεσε η ευρωπαϊκή στρατηγική παρουσία στη ΝΑ Ευρώπη, που πάντοτε ήθελαν να διατηρήσουν ως ζώνη «αποκλειστικής ευθύνης» των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ και, όλο και περισσότερο, του Ισραήλ, αποτρέποντας ταυτόχρονα οποιαδήποτε αξιοσημείωτη παρουσία της Ρωσίας).
Φυσικά, στην περίπτωση «ανωμαλίας» στην Ελλάδα, ένα διεθνώς απομονωμένο στρατιωτικό καθεστώς θα έπεφτε με ακόμα μεγαλύτερη ευκολία στα χέρια εξωτερικών δυνάμεων που επιδιώκουν να καταστήσουν την Ελλάδα και την Κύπρο απόλυτα προτεκτοράτα τους. Σενάριο πολιτικής φαντασίας θα πείτε ίσως πάλι και θα σας απαντήσουμε ξανά: ποιος από σας περίμενε πριν από τρία χρόνια ότι η τόσο φαινομενικά ισχυρή ένωση της Ευρώπης θα βρισκόταν σε αυτό το χάλι σήμερα; Ποιος από σας είχε προβλέψει, πριν από 25 χρόνια, ότι μια υπερδύναμη που κυριαρχούσε από το Βλαδιβοστόκ μέχρι το Βερολίνο, θα διαλυόταν ξαφνικά στα εξ ων συνετέθη. Το ίδιο κύμα «αποδόμησης» που οδήγησε στην κατάρρευση της ΕΣΣΔ και στους μεσανατολικούς πολέμους είναι τώρα εν δράσει στην Ελλάδα και την Ευρώπη και δεν ξέρουμε αν, πότε και ποιος θα το σταματήσει.
Σενάρια εκτροπών
Αξίζει να σημειωθεί ότι το σενάριο ενός «κινήματος» δεν είναι το μόνο από τα «ανώμαλα» σενάρια που παίζουν. ‘Ένα δεύτερο σενάριο είναι η έκρηξη ενός «φυλετικού πολέμου» στο εσωτερικό της χώρας, με τον οποίο κάποιοι ήδη πειραματίζονται και προετοιμάζονται. Και ένα τρίτο είναι η πρόκληση μιας εξωτερικής, θερμής «περιπέτειας».
Είναι αλήθεια ότι, μετά την εμπειρία της επτάχρονης δικτατορίας, της κυπριακής τραγωδίας, στην οποία κατέληξε αυτή η δικτατορία και που για να την προκαλέσει άλλωστε έγινε, ή του παραδείγματος των παντοδύναμων έως πρόσφατα Τούρκων στρατηγών που σέρνονται τώρα στις φυλακές, είναι δύσκολο να βρεθούν ‘Ελληνες αξιωματικοί να παίξουν τέτοιους ρόλους. Εντούτοις, αν μια κοινωνική κρίση οδηγήσει σε πλήρη κρατική διάλυση και σε αποσάθρωση της χώρας και του πολιτικού συστήματος, τότε, εκ των πραγμάτων και εξ αντικειμένου, μπορεί οι ένοπλες δυνάμεις να βρεθούν σε «παράξενες» καταστάσεις.
Μπορεί οι ‘Ελληνες πολιτικοί να σκέφτονται με όρους επόμενης εβδομάδας και αν θα βάλουν τον Γιώργο σε αυτή τη θέση χωρίς να δυσαρεστήσουν τον Κώστα, δεν σκέφτονται και δεν ενεργούν έτσι όμως οι περιφερειακές και παγκόσμιες δυνάμεις που κάνουν κουμάντο στην περιοχή μας. Είναι χαρακτηριστικό ότι μετά την χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, τόσο το αμερικανικό όσο και το βρετανικό Υπουργείο ‘Αμυνας προέβλεψαν ότι η οικονομική κρίση μπορεί να οδηγήσει σε εκτεταμένες αναταραχές στις ΗΠΑ, τη Βρετανία και τις χώρες του ΝΑΤΟ και άρχισαν συγκεκριμένο προγραμματισμό αντιμετώπισης. Είκοσι χιλιάδες Αμερικανοί στρατιώτες π.χ. άλλαξαν αποστολή και άρχισαν να εκπαιδεύονται για καταστολή ταραχών.
Οι αποστρατείες του 2011
Δεν μπορούμε να ξέρουμε αν οι κ.κ. Παπανδρέου και Μπεγλίτης νόμιζαν όντως ότι απειλούνταν από «στρατιωτικό πραξικόπημα» τον Νοέμβριο του 2011. ‘Όπως έγραψε κάποτε ο Σταντάλ, το καλύτερο μέτρο του απείρου είναι η ανθρώπινη βλακεία. Αυτό που εμείς καταλαβαίνουμε είναι ότι όσοι υπέβαλαν στους δύο κυρίους την ιδέα της πρωτοφανούς καρατόμησης της ηγεσίας των ενόπλων δυνάμεων δεν ήθελαν να αποτρέψουν κάποια τυχόν δικτατορία, αλλά μάλλον να καταστήσουν τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις περισσότερο «διαχειρίσιμες» και για σκοπούς εσωτερικής εκτροπής και για σκοπούς εξωτερικών περιπετειών-προβοκατσιών.
Αυτό που επίσης γνωρίζουμε είναι ότι η κυβέρνηση Παπανδρέου ενήργησε σε όλα τα ζητήματα υπό την επιρροή, ακριβέστερα ακολουθώντας τυφλά τις «οδηγίες» μιας «Διεθνούς Συμβούλων», που βρίσκονταν στην καρδιά του παγκόσμιου κατεστημένου, ιδίως της «Διεθνούς του Χρήματος» και χρησιμοποιούσαν την Ελλάδα για τα διεθνή τους «πειράματα». Δεν νομίζουμε ότι αυτό που έκανε στην οικονομική ή στη μεταναστευτική πολιτική αυτή η κυβέρνηση, δεν το έκανε και στους τομείς της άμυνας και ασφάλειας. Γι’ αυτό άλλωστε, έστω και εξευτελίζοντας κάπως τους ίδιους τους δικούς του θεσμούς, το διεθνές κατεστημένο κάλεσε έναν από τους πλέον αποτυχημένους πολιτικούς της παγκόσμιας ιστορίας, τον κ. Παπανδρέου να διδάξει στο Χάρβαρντ (υποθέτουμε πώς να καταστρέψεις τη χώρα σου σε δύο χρόνια) ή να διευθύνει εκ νέου τη Σοσιαλιστική Διεθνή. Μόνο οι εξαιρετικά μεγάλες υπηρεσίες του πρώην Πρωθυπουργού της Ελλάδας εξηγούν και δικαιολογούν μια τέτοια μεταχείριση.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι η παγκόσμια στρατιωτική ιστορία γνωρίζει ελάχιστα παραδείγματα τόσο μαζικών αποστρατειών, όσο αυτές που αποφάσισαν οι κ.κ. Παπανδρέου και Μπεγλίτης τον Νοέμβριο του 2011. Εμείς τουλάχιστο ξέρουμε μόνο τρία: την άνοδο του Εμβέρ Πασά στη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, την υπόθεση Τσουχασέφσκι και την υπόθεση της μαζικής αποστρατείας των σοβιετικών στρατηγών μετά την προσγείωση του Ματίας Ρουστ στην Κόκκινη Πλατεία. Και οι τρεις ήταν προϊόν ξένης συνωμοσίας. Και οι τρεις είχαν κολοσσιαίες στρατηγικές συνέπειες. Ο Εμβέρ έβγαλε την Τουρκία στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό της Γερμανίας και οδήγησε στη σφαγή 150.000 Τούρκων στρατιωτών. Η καρατόμηση της ηγεσίας του Κόκκινου Στρατού στις παραμονές του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου παρολίγον να οδηγήσει στην ήττα της ΕΣΣΔ από τον Χίτλερ. Η αποστράτευση της ηγεσίας του σοβιετικού στρατού από τον Γκορμπατσώφ απομάκρυνε το κυριότερο εμπόδιο στη διάλυση της ΕΣΣΔ μερικά χρόνια αργότερα.
Για να μπορέσει, σε κάποια μελλοντική χρονική στιγμή, είτε να χρησιμοποιηθεί, είτε, ακόμα, και να «παρασυρθεί» εντέχνως (όρα την κλασική προβοκάτσια με τον Ιωαννίδη) οποιοσδήποτε στρατός, χρειάζεται να διοικείται από «άψητους», «άπειρους» για τη θέση που κατέχουν αξιωματικούς, χωρίς την αναγκαία αυτοπεποίθηση και πείρα που θα τους επέτρεπε να ελέγξουν τυχόν «παράδοξες» εντολές ή «υποδείξεις» των ανωτέρων τους, όπως έπραξε το 2008, ο στρατηγός Γράψας. Και οπωσδήποτε είναι πολύ περισσότερο «χειρίσιμος» ένας στρατός που διοικείται από ανθρώπους που έφαγαν όλη τη ζωή του στα σχολεία του ΝΑΤΟ και όχι στον ‘Εβρο, στα νησιά και στην Κύπρο, εκεί δηλαδή που ο στρατιωτικός έρχεται αντιμέτωπος με τις πιο «εθνικές» του προτεραιότητες, εκεί που εκπροσωπεί περισσότερο το έθνος του και λιγότερο τα συμμαχικά «δόγματα» και «ανάγκες».
Το θέμα όμως είναι μεγάλο και θα συνεχίσουμε.
«Η Ελλάδα αύριο», 2.10.2012