Η Τουρκία έχει χάσει τον ύπνο της, θέτει τις δυνάμεις της σε ύψιστη επιφυλακή – Η Κύπρος, εφαλτήριο του Ισραήλ στη Μεσόγειο
19 Σεπτεμβρίου 2025
Από τότε που το Ισραήλ εξαπέλυσε την αιφνιδιαστική επίθεση στο Κατάρ, έναν σημαντικό σύμμαχο των ΗΠΑ, πολλές χώρες της περιοχής που παρέχουν καταφύγιο ή υποστηρίζουν τη Hamas έχουν αρχίσει να ανησυχούν.
Σύμφωνα με αναλυτές, η Τουρκία φοβάται ότι θα μπορούσε να είναι ο επόμενος στόχος του Ισραήλ, καθώς όχι μόνο φιλοξενεί ηγετικά στελέχη της Hamas τουλάχιστον από το 2011, αλλά τους έχει παράσχει και διπλωματική, οικονομική και επιχειρησιακή υποστήριξη. Παράλληλα, οι δύο χώρες βρίσκονται σε αντιπαράθεση στη Συρία.
Ωστόσο, καθώς η Τουρκία θέτει τις δυνάμεις της σε ύψιστη επιφυλακή και εντείνει τις περιπολίες αεροσκαφών πάνω από το έδαφός της για να αποκρούσει οποιαδήποτε πιθανή ισραηλινή ενέργεια, το Τελ Αβίβ έχει ανοίξει ένα νέο μέτωπο κατά της Άγκυρας.
Με φόντο την αυξημένη ένταση στην περιοχή, το Ισραήλ παρέδωσε αθόρυβα προηγμένα συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας στην Κύπρο την περασμένη εβδομάδα, σηματοδοτώντας τη δεύτερη αποστολή από τον Δεκέμβριο του 2024. Το Barak MX, ένα σύστημα πυραύλων εδάφους-αέρος, που μπορεί να πλήττει απειλές έως και 150 χλμ. μακριά, παραδόθηκε στην Κύπρο μέσω του λιμανιού της Λεμεσού. Ο κυπριακός ιστότοπος Reporter επιβεβαίωσε ότι το σύστημα Barak MX έχει πλέον παραδοθεί πλήρως και αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία εντός του τρέχοντος έτους.
Η Greek City Times ανέφερε ότι η αποστολή έφτασε στο λιμάνι της Λεμεσού και προορίζεται για ανάπτυξη γύρω από τη Στρατιωτική Βάση «Ανδρέας Παπανδρέου» στην Πάφο. Αν και δεν υπάρχει επίσημη επιβεβαίωση από το Ισραήλ ή την Κύπρο, ένα βίντεο έγινε viral στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, υποτίθεται ότι δείχνει την παράδοση του συστήματος Barak MX στο λιμάνι της Λεμεσού.
Νωρίτερα, τον Δεκέμβριο του 2024, το Reuters ανέφερε ότι η Κύπρος είχε παραλάβει το ισραηλινό σύστημα αντιαεροπορικής άμυνας Barak MX.
Σημαντικό είναι ότι ακόμη και τότε δεν υπήρχε επίσημη επιβεβαίωση, ωστόσο πολλαπλά τοπικά μέσα ενημέρωσης επιβεβαίωσαν την παράδοση, επικαλούμενα υψηλόβαθμες πηγές της κυπριακής κυβέρνησης.
«Το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι θα κάνουμε, και κάνουμε ήδη, τα πάντα για να ενισχύσουμε τη δύναμη αποτροπής της Κύπρου, όχι μόνο επειδή είμαστε μια χώρα υπό κατοχή, αλλά και μέλος της ΕΕ σε μια περιοχή ιδιαίτερης γεωστρατηγικής σημασίας», είχε δηλώσει τότε ο Πρόεδρος της Κύπρου, Νίκος Χριστοδουλίδης.
Το σύστημα αντιαεροπορικής άμυνας Barak MX
Το Barak MX, που εισήγαγε η Israel Aerospace Industries (IAI) το 2018, είναι ένα αρθρωτό σύστημα αντιαεροπορικής άμυνας ικανό να αντιμετωπίζει πολλαπλές ταυτόχρονες απειλές, όπως μαχητικά αεροσκάφη, ελικόπτερα, UAVs, πυραύλους κρουζ και πυραύλους επιφάνειας-επιφάνειας.
Το σύστημα διαθέτει τέσσερις παραλλαγές πυραύλων: 15 χλμ. (βραχυπρόθεσμη), 35 χλμ. (μεσαίας), 70 χλμ. (μακράς) και 150 χλμ. (επεκταμένης), προσφέροντας ένα πολυεπίπεδο δίκτυο αντιαεροπορικής άμυνας μέσω ενός μόνο συστήματος. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι, η μικρότερη απόσταση μεταξύ Κύπρου και Τουρκίας είναι περίπου 85 χλμ.
Εξοπλίζεται με ραντάρ ενεργά ηλεκτρονικά σαρωμένης διάταξης (AESA) που αναπτύχθηκαν από την ELTA Systems, θυγατρική της IAI, όπως τα ELM 2138 MMR και ELM-2084 Multi-Mission Radar (MMR), ικανά για κινητές επιχειρήσεις και παρακολούθηση πολλαπλών στόχων ταυτόχρονα.
Το MMR της ELTA είναι 3D σύστημα ραντάρ πολλαπλών ακτίνων AESA με τεχνολογία νιτριδίου του γαλλίου.
Κάθε εκτοξευτής μπορεί να εκτοξεύσει οκτώ πυραύλους. Οι πύραυλοι MRAD και LRAD μπορούν να φτάσουν έως τα 20 χλμ., ενώ οι ER έως τα 30 χλμ. με δυνατότητα ελιγμών 50g. Ένας σύνδεσμος δεδομένων επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ του BMC (κέντρο διοίκησης μάχης) και των πυραύλων.
Επιπλέον, το σύστημα είναι πλήρως κινητό και μπορεί να μεταφερθεί με φορτηγά, καθιστώντας την ανίχνευσή του δύσκολη.
Ενώ οι αναχαιτιστές μπορούν να αντιμετωπίζουν απειλές έως και 150 χλμ., τα ραντάρ τους παρέχουν εκτεταμένη επιτήρηση σε ακτίνα 460 χλμ. Αυτή η ακτίνα 460 χλμ. προσφέρει μια «ομπρέλα επιτήρησης», ικανή να παρακολουθεί βαθιά τον τουρκικό εναέριο χώρο.
Στην ουσία, μέσω του συστήματος Barak MX AD, το Ισραήλ μπορεί πλέον να παρακολουθεί τον τουρκικό εναέριο χώρο και να λαμβάνει ενημερώσεις σε πραγματικό χρόνο για τις δραστηριότητες της Τουρκίας.
Το Ισραήλ προειδοποιεί την ΤΔΒΚ
H παράδοση του συστήματος Barak MX στην Κύπρο προηγήθηκε από ένα προκλητικό άρθρο του Shay Gal, πρώην αντιπροέδρου εξωτερικών σχέσεων στην Israel Aerospace Industries (IAI), που κατασκευάζει το Barak MX, σύμφωνα με το οποίο το Ισραήλ θα πρέπει να επανεξετάσει την προσέγγισή του προς την Κύπρο και να σχεδιάσει στρατιωτικά σχέδια για «απελευθέρωση» του βορρά του νησιού από τις τουρκικές δυνάμεις.
Το Ισραήλ, σε συνεργασία με την Ελλάδα και την Κύπρο, πρέπει να προετοιμάσει ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης για την απελευθέρωση του βόρειου τμήματος του νησιού», έγραψε ο Gal.
«Μια τέτοια επιχείρηση θα ουδετεροποιούσε τις δυνατότητες ενίσχυσης της Τουρκίας από την ηπειρωτική χώρα, θα εξουδετέρωνε τα συστήματα αεράμυνας στη βόρεια Κύπρο, θα κατέστρεφε τα κέντρα πληροφοριών και διοίκησης και τελικά θα απομάκρυνε τις τουρκικές δυνάμεις, αποκαθιστώντας την διεθνώς αναγνωρισμένη κυπριακή κυριαρχία».
Επιπλέον, ο Gal πρότεινε ότι το ΝΑΤΟ δεν θα επικαλεστεί το Άρθρο 5, την διάταξη για αμοιβαία άμυνα, αν το Ισραήλ επιτεθεί στην ΤΔΒΚ. Η διάταξη αμοιβαίας άμυνας υπό το Άρθρο 5 του ΝΑΤΟ δεν είναι αυτόματη και η αντίδραση των κρατών-μελών μπορεί να ποικίλει, από διπλωματικές διαμαρτυρίες, οικονομικές κυρώσεις, έως στρατιωτική απάντηση.
Όπως είναι φυσικό, το εν λόγω άρθρο προκάλεσε θύελλα στην Τουρκία. Γράφοντας στην τουρκική εφημερίδα Daily Sabah, ο Hüseyin Işıksal μίλησε για μια αναδυόμενη «ανίερη συμμαχία» μεταξύ Ελλήνων, Εβραίων και Κυπρίων. Υποστήριξε ότι το νησί της Κύπρου είναι κρίσιμο για τις φιλοδοξίες του Ισραήλ να γίνει περιφερειακή δύναμη, και πολλοί Εβραίοι πιστεύουν ότι το νησί αποτελεί μέρος της «γη της επαγγελίας» και αναπόσπαστο μέρος του «Μεγάλου Ισραήλ». Παραπονέθηκε ότι νωρίτερα φέτος, τον Φεβρουάριο, η κυβέρνηση των Ελληνοκυπρίων παρέδωσε την ασφάλεια των αεροδρομίων Λάρνακας και Πάφου στις ισραηλινές υπηρεσίες πληροφοριών. «Ένας ακόμη βασικός στόχος της συμμαχίας Ισραήλ-Ελληνοκυπρίων είναι να αρνηθεί την αναγνώριση και την ορατότητα της ΤΔΒΚ, αγνοώντας έτσι τα δικαιώματα του τουρκοκυπριακού λαού στους φυσικούς πόρους του νησιού».
Ο Işıksal πρότεινε ότι τα μέλη της Οργάνωσης Τουρκικών Κρατών και της Οργάνωσης Ισλαμικής Συνεργασίας (OIC) θα πρέπει να αναγνωρίσουν την ΤΔΒΚ το συντομότερο δυνατό για να ματαιώσουν τις ισραηλινές φιλοδοξίες στην Κύπρο.
Η Τουρκία ανήσυχη για το Barak MX στην Κύπρο;
Από τότε που η Τουρκία κατέλαβε στρατιωτικά τη Βόρεια Κύπρο το 1974, η Άγκυρα ήταν πάντα ευαίσθητη στην παρουσία ξένων στρατιωτικών δυνάμεων στο νησί.
Το 1997, η Τουρκία σχεδόν οδηγήθηκε σε πόλεμο με την Κύπρο για το θέμα της προμήθειας του συστήματος αντιαεροπορικής άμυνας S-300 από τη Ρωσία.
Για να εκφοβίσει την Κύπρο, τα τουρκικά F-16 άρχισαν να παραβιάζουν καθημερινά τον εναέριο χώρο της Κύπρου. Στην πραγματικότητα, κατά τη διάρκεια στρατιωτικής άσκησης στη Βόρεια Κύπρο τον Νοέμβριο του 1997, οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις κατέστρεψαν ψεύτικους πυραύλους S-300 για να προετοιμαστούν για επιχειρήσεις κατά των πραγματικών πυραύλων στην Κύπρο.
Τελικά, η κατάσταση, γνωστή ως «Κυπριακή Κρίση S-300», εξομαλύνθηκε όταν η Κύπρος συμφώνησε να παραδώσει το σύστημα S-300 που είχε ήδη πληρώσει στην Ελλάδα.
Πέρυσι, υπήρχαν αναφορές ότι η Ελλάδα, μέλος του ΝΑΤΟ, θα μετέφερε το σύστημα S-300 στην Ουκρανία. Ωστόσο, αυτή η μεταφορά δεν έχει πραγματοποιηθεί ακόμη, έπειτα από διαμαρτυρία της Ρωσίας ότι η μεταφορά θα παραβίαζε τη συμφωνία τελικού χρήστη για το σύστημα αντιαεροπορικής άμυνας.
Τώρα, εν μέσω του πολέμου στη Μέση Ανατολή, το Ισραήλ έχει αθόρυβα μεταφέρει το σύστημα Barak MX στην Κύπρο. Επισημαίνεται ότι η Τουρκία χαρακτηρίζει το σύστημα Barak MX ως «πολύ πιο επικίνδυνο» από το S- 300. «Αυτό είναι ένα σύστημα πολύ πιο επικίνδυνο από το S-300, το οποίο [η νότια Κύπρος] παρήγγειλε από τη Ρωσία το 1997 αλλά ποτέ δεν αναπτύχθηκε», δήλωσε ο Arda Mevlutoglu, Τούρκος αναλυτής άμυνας. «Δεδομένης της σημερινής κατάστασης των στρατιωτικών σχέσεων μεταξύ Ισραήλ και κυβέρνησης των Ελληνοκυπρίων, αυτό το ισχυρό σύστημα αντιαεροπορικής άμυνας και ραντάρ θα γίνει αναμφίβολα κεντρικό στοιχείο του ισραηλινού δικτύου πληροφοριών στην ανατολική Μεσόγειο».
Σύμφωνα με τον Mevlutoglu, το Barak MX αποτελεί σημαντική απειλή για τις τουρκικές αεροπορικές και χερσαίες δυνάμεις τόσο στην Κύπρο όσο και ευρύτερα στην ανατολική Μεσόγειο, καθώς το ραντάρ του μπορεί επίσης να ανιχνεύσει πυρά πυροβολικού, όλμων και ρουκετών εντός 100 χλμ.
Ωστόσο, παρά τις τουρκικές διαμαρτυρίες, το σύστημα Barak MX θα τεθεί σε λειτουργία στην Κύπρο τους επόμενους μήνες.
Σαφώς, το Ισραήλ έχει ανοίξει ένα νέο μέτωπο κατά της Τουρκίας στην Κύπρο. Μετά τη σύγκρουση συμφερόντων στη Συρία και το ζήτημα της τουρκικής υποστήριξης στη Hamas, τώρα Ισραήλ και Τουρκία, οι δύο περιφερειακές δυνάμεις της Μεσογείου, έχουν ακόμη ένα περίπλοκο ζήτημα μεταξύ τους.
Πηγή: www.bankingnews.gr
Τα άρθρα που δημοσιεύουμε δεν απηχούν αναγκαστικά τις απόψεις μας και δεν δεσμεύουν παρά τους συγγραφείς τους. Η δημοσίευσή τους έχει να κάνει όχι με το αν συμφωνούμε με τις θέσεις που υιοθετούν, αλλά με το αν τα κρίνουμε ενδιαφέροντα για τους αναγνώστες μας.
Διαβάστε επίσης:
«Η ελληνική κυβέρνηση έχει εναποθέσει την άμυνα και την εξωτερική πολιτική στο Ισραήλ»-Δ.Παντελάτος