του Αντώνη Στυλιανού
18 04 2013
Το μνημόνιο του Απριλίου 2013 αναφέρει ρητά ότι οποιαδήποτε κερδοφορία από την αξιοποίηση των υδρογονανθράκων εξετάζεται υπό το πρίσμα των προνοιών του μνημονίου που αναφέρεται στα θέματα της ενέργειας.
Το Μνημόνιο Συναντίληψης για τις Συγκεκριμένες Προϋποθέσεις της Οικονομικής Πολιτικής που συνομολογήθηκε τον Νοέμβριο του 2012 και συμφωνήθηκε, με τροποποιήσεις, τον Απρίλιο του 2013, και πρόκειται να υιοθετηθεί περί τα τέλη Απριλίου, αναφέρεται μεταξύ άλλων και στα θέματα που άπτονται των υδρογονανθράκων της Κυπριακής Δημοκρατίας. Συγκρίνοντας το κείμενο του Μνημονίου του Νοεμβρίου 2012 με το αντίστοιχο κείμενο του Μνημονίου του 2013, η πρώτη διαφορά εντοπίζεται στο άρθρο 2, το οποίο αναφέρεται στη δημοσιονομική πολιτική και στο πλαίσιο που αυτή πρέπει να κινηθεί κατά τη διάρκεια εφαρμογής του Μνημονίου.
Συγκεκριμένα, στο Μνημόνιο του Νοεμβρίου 2012, η τρίτη παράγραφος του άρθρου 2 (Βασικοί στόχοι), αναφέρεται στα «έσοδα από μετρητά πέραν των προβλέψεων του προγράμματος, περιλαμβανομένων απροσδόκητων κερδών», τα οποία «πρέπει να χρησιμοποιηθούν για τη μείωση του χρέους». Η αντίστοιχη αναφορά στο Μνημόνιο του Απριλίου 2013 (άρθρο 2, τέταρτη παράγραφος) προνοεί ότι «έσοδα από μετρητά πέραν των προβλέψεων του προγράμματος, περιλαμβανομένων απροσδόκητων κερδών, πρέπει να αποταμιευτούν ή να χρησιμοποιηθούν για τη μείωση του χρέους».
Στο σημείο αυτό, το Μνημόνιο του Απριλίου 2013 διαφοροποιείται ουσιαστικά από την αντίστοιχη πρόνοια του Μνημονίου του Νοεμβρίου 2012, συγκεκριμενοποιώντας, μάλιστα, σε σχετική υποσημείωση (υποσημείωση 4), ότι απροσδόκητα κέρδη που σχετίζονται με τους υδρογονάνθρακες σημαίνουν μόνο τα κέρδη από τις άδειες αδειοδότησης των οικοπέδων ή σχετικά μπόνους υπογραφής τέτοιων αδειών. Το Μνημόνιο του Απριλίου 2013 αναφέρει ρητά ότι οποιαδήποτε κερδοφορία από την αξιοποίηση των υδρογονανθράκων εξετάζεται υπό το πρίσμα των προνοιών του μνημονίου που αναφέρεται στα θέματα της ενέργειας.
Τα θέματα της ενέργειας αναλύονται συγκεκριμένα στο άρθρο 5.6 των δύο κειμένων του μνημονίου. Η ουσιαστική διαφορά στο λεκτικό της σχετικής πρόνοιας στα δύο κείμενα αφορά την εισαγωγή, στο κείμενο του Μνημονίου του Απριλίου 2013, συγκεκριμένης αναφοράς στο ότι η στρατηγική για την ενέργεια θα εμπίπτει στην πλήρη αρμοδιότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενώ ο ρόλος των εταίρων του προγράμματος (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο) θα είναι συμβουλευτικός.
Μια τέτοια αναφορά δεν γινόταν στο κείμενο του Μνημονίου του Νοεμβρίου 2012, αφήνοντας ουσιαστικά το ζήτημα εποικοδομητικώς ασαφές. Πέραν των πιο πάνω, το άρθρο 5.6 του μνημονίου αναφέρεται σε συγκεκριμένα ζητήματα και πολιτικές που αφορούν στην ενέργεια. Οι υποχρεώσεις της Δημοκρατίας αφορούν στη μεταφορά και πλήρη εφαρμογή του Τρίτου Ενεργειακού Πακέτου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην εσωτερική έννομη τάξη, στην υπόδειξη, προς τους εταίρους, της ημερομηνίας παράδοσης του πρώτου εμπορικού φορτίου προμήθειας φυσικού αερίου σύμφωνα με μακροπρόθεσμο συμβόλαιο προμήθειας, τη διεξαγωγή μελέτης για τις οικονομικές πτυχές της μετάβασης προς την εκμετάλλευση, χρήση και εξαγωγή φυσικού αερίου και τη διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου αναπτυξιακού σχεδίου για την επαναδιευθέτηση του κυπριακού ενεργειακού τομέα, στη βάση συγκεκριμένων αξόνων πολιτικής.
Επιπρόσθετα, η Κυπριακή Δημοκρατία υποχρεούται να παρουσιάσει το περίγραμμα του ρυθμιστικού καθεστώτος και της οργάνωσης της αγοράς, η οποία θα πρέπει να γίνει στη βάση της λειτουργίας ανοικτών, διαφανών και ανταγωνιστικών αγορών ενέργειας. Τέλος, τα δύο κείμενα του μνημονίου (Νοεμβρίου 2012 και Απριλίου 2013) αναφέρονται στη δημιουργία ενός ταμείου πόρων, το οποίο να δέχεται και να διαχειρίζεται τα δημόσια έσοδα από την υπεράκτια εκμετάλλευση φυσικού αερίου, στη βάση ξεκάθαρου και διαφανούς νομικού πλαισίου και διεθνών καλών πρακτικών.
(από την εφημερίδα “Σημερινή”)