«Όλοι εναντίον όλων» – Η νέα στρατηγική της Αμερικής στη Μέση Ανατολή

Μετά τον Σαντάμ, Σαντρ και Χαμάς οι επόμενοι στόχοι – Γιατί οι Αμερικανοί σκότωσαν τον Σαντάμ

Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου

Μοκτάντα Αλ Σαντρ. Αυτός είναι, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις και καλά πληροφορημένους παρατητηρητές ο επόμενος, μετά τον Σαντάμ, στόχος της «Αυτοκρατορίας» (ΗΠΑ, Ισραήλ, Βρετανία, Αυστραλία). Δεν χρειάζεται άλλωστε φιλοσοφία, αρκεί μια ματιά στο εξώφυλλο και το περιεχόμενο προ εβδομάδων του Νιούζγουηκ, που παρουσιάζει ως διάβολο τον ριζοσπάστη και αντιαμερικανό σιϊτη κληρικό, που ηγείται ενός επίφοβου «στρατού των φτωχών» στο Ιράκ. Βεβαίως θα είναι πολύ καλύτερα για την Ουάσιγκτον, αν μια δολοφονία του Σαντρ αποδιδόταν σε εξοργισμένους Σουννίτες και όχι στο κατοχικό καθεστώς ή τις αμερικανικές δυνάμεις. Η αδυναμία άλλωστε του ιρανικού καθεστώτος και μεγάλου μέρους των σιϊτών του Ιράκ να υπερβούν τις αντιθέσεις τους προς τους σουννίτες και το (δικαιολογημένο) μίσος τους κατά του Σαντάμ για τον πόλεμο κατά του Ιράν, τους σπρώχνει στην παγίδα του Ντικ Τσένεϊ και του Ισραήλ, μόνη επλίδα των οποίων να ξεφύγουν από την κατάσταση στην οποία έχουν βρεθεί, είναι η πρόκληση γενικευμένης σύγκρουσης Περσών και Αράβων, Σουννιτών και Σιϊτών, Χαμάς και Φατάχ, Κούρδων και Αράβων, Κούρδων και Περσών κ.ο.κ. Η Τεχεράνη έχασε ίσως, «τυφλωμένη» από τα ιδιαίτερα συμφέροντά της και το δικαιολογημένο πάθος, που προκάλεσε η επίθεση του Ιράκ το 1980, μια ιστορική ευκαιρία να κάνει την «υπέρβασή» της, εμφανιζόμενη ως υπερασπιστής των γενικών συμφερόντων του μουσουλμανικού κόσμου, ρόλος που θα ήταν ίσως καλύτερη άμυνα από τους ρωσικούς πυραύλους που αγοράζει τώρα.

Υπέρτατο κριτήριο για τον πολιτισμό των ανθρώπων, από τότε που βγήκαν από τα σπήλαια, είναι πως μεταχειρίζονται αιχμάλωτους, αδύνατους, ανήμπορους, άσυλο αιτούντες. Λίγο πριν την εκτέλεση Σαντάμ, σύμβολο του κόσμου μας, το αμερικανικό παγκόσμιο δίκτυο CNN πρόβαλλε, επαύριο των Χριστουγέννων, λεπτομερή γκράφικς με αναλυτικές λεπτομέρειες και συζητήσεις για το πως θα πεθάνει ο Σαντάμ στην κρεμάλα, πως θα σπάσουν οι σπόνδυλοί του και πόσα λεπτά θα επιβιώνει ο εγκέφαλός του. Μετά ήρθε η πράξη. Ουσιαστικά δολοφονία, η εκτέλεση του Σαντάμ, αιχμαλώτου μέχρι την τελευταία στιγμή των αμερικανικών δυνάμεων, έγινε την «ημέρα της συγχώρεσης» των Μουσουλμάνων, σε συνθήκες που δεν χρειάζονται σχολιασμό, μετά από μια δίκη-παρωδία, κατά την οποία βασανίστηκαν και δολοφονήθηκαν τρεις συνήγοροι υπεράσπισης και χωρίς την απαιτούμενη από το σύνταγμα προσυπογραφή του Προέδρου. Ο Σαντάμ ήταν υπόδικος σε μια δίκη για τη χρήση χημικών κατά Κούρδων που θα απεκάλυπτε την έκταση της αμερικανικής, γαλλικής και σοβιετικής συνδρομής στην εξόντωσή τους και προσωπικά του Ντόναλντ Ράμσφελντ, που γλύτωσε έτσι, μαζί με αρκετούς άλλους, τη γνωστοποίηση πολύ επιβαρυντικών στοιχείων.

Η ιστορία θα κρίνει αυστηρά τον Σαντάμ, καταλογίζοντάς του πολλά λάθη κι εγκλήματα. Το έπραξε κι ο ίδιος, ωριμότερος από ποτέ πριν πεθάνει, λέγοντας στον νοσοκόμο του: «Δεν ήμουν εντάξει, αλλά αυτοί, νεαρέ, που σε διατάσσουν να με προσέχεις, οι συμπατριώτες σου οι Αμερικανοί, είναι πολύ χειρότεροι από μένα». Η Ιστορία θα αναγνωρίσει όμως στον ‘Αραβα ηγέτη την οργάνωση της αντίστασης των Σουννιτών στις αμερικανικές δυνάμεις, την αξιοπρέπειά του καθώς βάδιζε στο ικρίωμα, την απάντηση πούδωσε σε όσους τον πρόσβαλαν («’Ετσι είναι οι ‘Αραβες?») και το τελευταίο του μήνυμα προς τον λαό του: «Μείνετε ενωμένοι!». Διερωτάται κανείς τι ακριβώς θα αναγνωρίσει στους ηγέτες που διέταξαν την εισβολή στο Ιράκ, εξαπατώντας τους πολίτες τους, οδηγώντας στον θάνατο πάνω από μισό εκατομμύριο ανθρώπους, ηγέτες που, ενώ έστειλαν εύκολα Αμερικανούς να πεθάνουν, απέφυγαν οι ίδιοι στα νιάτα τους να πάνε στο Βιετνάμ.

Ψιλά γράμματα για Μπους, Τσένει και Ισραηλινούς που, όπως απεδείχθη με την εκτέλεση Σαντάμ, γράφουν στα «παληά τους τα παπούτσια» πατέρα Μπους, επιτροπές Μπέικερ-Χάμιλτον, κριτικές (Μπρζεζίνσκι, Φορντ, Κίσσινγκερ, Ολμπράιτ), διαμαρτυρίες στρατιωτικών και ανθρώπων της CIA, ευρωπαϊκές συμβουλές. Αναγκάστηκαν, προ της κατακραυγής στο εσωτερικό και το ίδιο το αμερικανικό κατεστημένο και διαφορών στο εσωτερικό του εβραϊκού λόμπυ, να κάνουν προς στιγμήν ότι ακούν, παραγγέλνοντας  εκθέσεις και αναθεωρήσεις πολιτικής και στρατηγικής, δεν επρόκειτο όμως, όπως φαίνεται, παρά για προσωρινή αναδίπλωση, «στάχτη στα μάτια» των επικριτών. Παρά τις διαφωνίες των στρατιωτικών, ο Μπους ετοιμάζεται να στείλει επιπλέον δυνάμεις στο Ιράκ.

‘Εχοντας αποτύχει στην κεντρική επιδίωξή τους, μιας κλασικής κατάληψης της Μέσης Ανατολής, που επεδίωξαν με τις εισβολές σε Ιράκ, Αφγανιστάν και Λίβανο, μην αντέχοντας προς το παρόν να εξαπολύσουν μετωπική επίθεση σε Ιράν-Συρία, Αμερικανοί και Ισραηλινοί επιστρέφουν τώρα σε πιο δοκιμασμένες αποικιακές συνταγές, την πρόκληση κάθε είδους «εμφύλιων» συρράξεων στον ισλαμικό κόσμο, εκμεταλλευόμενοι αυτό που, εδώ και πολλά χρόνια, έχει επισημάνει ο Σάμιουελ Χάντιγκτον: την έλλειψη ενιαίου κέντρου. Η οπτική τους είναι ότι, στην καλύτερη περίπτωση, μια τέτοια στρατηγική, αν πετύχει, θα δημιουργήσει τις συνθήκες για εφαρμογή των σχεδίων που ανεστάλησαν λόγω της σουννιτικής αντίστασης στο Ιράκ, στη χειρότερη θα αποτρέψει την εμπέδωση μιας εχθρικής προς ΗΠΑ-Ισραήλ περιφερειακής τάξης. ‘Οταν εισέβαλαν στο Ιράκ είχαν αντιπάλους την ιστορία και τις παραδόσεις της χώρας – τώρα θέλουν να συμμαχήσουν με το «αδελφοκτόνο» κεφάλαιο της ισλαμικής ιστορίας και παράδοσης, κάτι που μοιάζει κατ’ αρχήν εξυπνότερο, μπορεί όμως να συνεπάγεται νέους, τεράστιους κινδύνους.

Προς τέτοια κατεύθυνση συγκλίνουν ο εξοπλισμός και εκπαίδευση από Αμερικανούς της Φατάχ, η δολοφονία Τζεμαγιέλ, η επιχείρηση ανατροπής με «διεθνές δικαστήριο» του συριακού καθεστώτος, η προσπάθεια υπονόμευσης του Αχμαντινετζάντ. Η αυτοκρατορική «υπερεπέκταση» (overextension) ΗΠΑ και Ισραήλ οδήγησε στις πανωλεθρίες Αφγανιστάν, Ιράκ, Λιβάνου, ιρανικών, λιβανικών και παλαιστινιακών εκλογών, προκαλώντας τάση ενοποίησης του ισλαμικού κόσμου και υπέρβασης των ιστορικών διαφορών του. Τώρα επιχειρείται η επαναφορά στην εξίσωση όλων των διαφορών: ‘Αραβες εναντίον Περσών, Σιίτες εναντίον Σουννιτών, Φατάχ εναντίον Χαμάς. ‘Αραβες και Πέρσες αντίπαλοι της Αμερικής δεν έχουν δείξει μέχρι τώρα ότι μπορούν να υπερβούν τις εθνικές και θρησκευτικές ιδιαιτερότητές τους και κινδυνεύουν περισσότερο από τέτοιες τακτικές από ότι τους απειλούν κατά μέτωπο επιθέσεις. Υπάρχει κάτι το παράξενο στη σύμπτωση της ικανοποίησης που εξέφρασαν για την εκτέλεση Σαντάμ Ισραήλ και Ιράν, ιδίως ο αντίπαλος του Αχμναντινετζάντ Ραφσαντζανί. ‘Ισως ο Ιρανός Πρόεδρος το διαισθάνθηκε, γι’ αυτό και όταν εκείνος σχολίασε την υπόθεση κινήθηκε σε άλλη γραμμή από τον Ραφσαντζανί, επιμένοντας στις αμερικανικές ευθύνες.

Την προσπάθεια να αποδοθεί στον Σαντρ η ευθύνη της εκτέλεσης Σαντάμ και να πυροδοτηθεί περαιτέρω το σουννιτικό μίσος κατά των Σιϊτών, μοιάζει να εξυπηρετεί, η δημοσιοποίηση του βίντεο όπου αναφέρεται το όνομα του Σιϊτη κληρικού. Μόνο κάποιος απελπιστικά αφελής μπορεί να πιστέψει ότι ένα τέτοιο βίντεο μπορεί να κυκλοφόρησε χωρίς την έγκριση της Ουάσιγκτον. Η προσπάθεια πυροδότησης του αδελφοκτόνου μίσους είναι τόσο έντονη που θυσιάζεται στον βωμό της και το κύρος στο οποίο στηρίζονται οι μεγάλες, «σοβαρές» εφημερίδες. Σε ένα απίστευτο και απίθανο άρθρο της, η Ιντερνάσιοναλ Χέραλντ Τρίμπιουν (2.1.07) υποστηρίζει ούτε λίγο, ούτε πολύ, ότι οι Ιρακινοί αξιωματούχοι επέμεναν να εκτελεστεί σύντομα ο Σαντάμ, αντίθετα με τους Αμερικανούς που είχαν επιφυλάξεις! Το ρεπορτάζ της εφημερίδας αναφέρει λεπτομερώς τη συνενοχή κάθε Ιρακινού αξιωματούχου στην υπόθεση καταλήγοντας στο τέλος να γράψει ότι ήταν το κέντρο του ιρακινού σιϊτισμού, οι αγιατολλάδες της Ναζράφ, που έδωσαν, κατά την εφημερίδα, που επικαλείται ανώνυμες πηγές, την έγκριση για την εκτέλεση.

Και ενώ όλα αυτά συμβαίνουν δίπλα μας, και αναπόφευκτα θα πέσουν στο κεφάλι μας, Ευρωπαίοι (και ‘Ελληνες) πολιτικοί είτε δεν λένε τίποτα, είτε περιορίζονται σε αξιοθρήνητες δηλώσεις, επιβεβαιωτικές της ιστορικής παρακμής της ηπείρου μας, της αδυναμίας της να αποκτήσει φωνή. Μόνο συγγνώμη δεν ζητούν γιατί είναι υποχρεωμένοι να πάρουν αποστάσεις από την Αμερική – κρύβονται πίσω από το γενικό θέμα της θανατικής ποινής, κάνοντας ότι δεν βλέπουν την προοπτική ακόμα πιο γενικευμένης σύρραξης στη Μέση Ανατολή.  Και με τον τρόπο τους την ενισχύουν.

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Κόσμος του Επενδυτή”