Ένας… ΣΥΡΙΖΑ στην Πολωνία

Συνέντευξη του Γιάνους Νοντβένκσι
στον Δημήτρη Κωνσταντακόπουλο

Η εμφάνιση του ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα και η εκτόξευση ενός μικρού κόμματος στην κυβερνητική εξουσία τόσο γρήγορα προκάλεσε πολύ μεγάλη εντύπωση σε όλη την Ευρώπη. Από τη μια ενεθάρρυνε τις δυνάμεις που θέλουν ανατροπή των κατεστημένων πολιτικών, μια περισσότερο κοινωνική Ευρώπη και τη διατήρηση της εθνικής κυριαρχίας των ευρωπαϊκών λαών. Από την άλλη βέβαια οι δυνάμεις του κατεστημένου, χριστιανοδημοκρατικού ή σοσιαλδημοκρατικού, είδαν στον ΣΥΡΙΖΑ, στην καλύτερη περίπτωση, μια ελληνική «ανορθογραφία». Πρόσφατα, ένα καινούριο κόμμα της αριστεράς γεννήθηκε στην Πολωνία με το όνομα «Σμένα» («Αλλαγή») κι αμέσως φίλοι και εχθροί άρχισαν να το αποκαλούν … ΣΥΡΙΖΑ! Μιλάμε για το επιδιώκει με τον Γιάνους Νιντβέντσκι, μέλος του εθνικού συμβουλίου του.

Γιατί σας αποκαλούν “Πολωνικό ΣΥΡΙΖΑ”;

Επειδή είμαστε το πρώτο κόμμα στην Πολωνία που δημιουργήθηκε και που ριζικά αρνείται την όλη ιδέα του νεοφιλελευθερισμού και την ηγεμονία των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ευρώπη. Σε ότι αφορά την παγκοσμιοποίηση, υπάρχουν δύο κυρίως μέρη, το οικονομικό μέρος, τράπεζες, εταιρίες και η όλη ευρωατλαντική ιδέα της οικονομικής ηγεμονίας και υπάρχει και το στρατιωτικό μέρος που είναι το ΝΑΤΟ. Δημιουργήσαμε αυτό το κόμμα για να σπάσουμε αυτό το μονοπώλιο των φιλελεύθερων και νεοσυντηρητικών κομμάτων, που κυρίως κατευθύνεται από την Ουάσιγκτον η το Βερολίνο. Γι αυτό επίσης το κοινωνικό και οικονομικό πρόγραμμα είναι ριζοσπαστικά αριστερό και σοσιαλιστικό. Πιστεύουμε ότι υπάρχει ανάγκη για πολύ περισσότερη ισονομία και εμπνεόμαστε από αυτές τις ιδέες της μαρξιστικής σκέψης, ότι η συσσώρευση του κεφαλαίου μπορεί να καταστρέψει τις κοινωνίες και ότι χρειάζεται να έχουμε πιο δυνατή επιρροή του κράτους ώστε να συγκρατήσουν τις διεθνείς εταιρίες και τις τράπεζες και να προστατέψουμε γενικά τους ανθρώπους, να παρέχουμε περισσότερη ισονομία και να καταπολεμήσουμε την λιτότητα.

Ποια είναι η θέση σας για την Ευρώπη, πιστεύετε ότι η Πολωνία πρέπει να γίνει μέλος της Ευρωζώνης;

Όχι, Είμαστε σκεπτικοί σχετικά με την Ευρωζώνη. Αυτή τη στιγμή πιστεύουμε ότι το Ευρώ εξυπηρετεί μόνο τη γερμανική πολιτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πριν μπούμε στο Ευρώ πρέπει να υπάρξει μια ριζική αλλαγή στην όλη ιδέα του πώς πρέπει να είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση και πώς οι τράπεζες, εταιρίες και όλη η ιδέα του τραπεζικού συστήματος πρέπει να είναι πιο δημοκρατική και διαφανής. Τώρα φαίνεται ότι κάποιοι άνθρωποι που δεν έχουν δημοκρατική νομιμοποίηση, καταφέρνουν να κρατήσουν τις θέσεις τους, δημιουργούν ολόκληρες πολιτικές και στρατηγικές για την δημιουργία χρημάτων και γενικά κυριαρχούν επάνω στην οικονομία των μικρότερων και περιφερειακών χωρών της Ευρωζώνης.

Δεν είναι όμως εύκολο να απομονωθείτε; Η εντύπωση που έχουμε από μακριά είναι ότι η Πολωνία είναι ίσως μια από τις πιο ιδεολογικά δεξιές, αντιρωσικές και φιλοαμερικανικές χώρες στην Ευρώπη. Πως μπορούν τέτοιες ιδέες να έχουν απήχηση σε μια τέτοια χώρα;

Έχετε δίκιο. Η κοινή γνώμη ήταν το αντικείμενο μια μαζικής προπαγάνδας για 25 χρόνια. Εικοσιπέντε χρόνια πριν, όταν κάναμε την αλλαγή από μια σοσιαλιστική, κομουνιστική χώρα σε μια καπιταλιστική, το μοντέλο των οικονομικών αλλαγών πάρθηκε από την Σχολή του Σικάγου και ήταν μια άγρια, σκληρή, νεοφιλελεύθερη ιδέα του πώς να αλλάξει η οικονομία. Το αποτέλεσμα ήταν να καταστραφεί ολοκληρωτικά η βιομηχανία και να πουληθούν οι περισσότερες εθνικές εταιρίες, όπως η βιομηχανία εξόρυξης, η ναυπηγική βιομηχανία, όλα χάθηκαν.

Δηλαδή τα ναυπηγεία του Ντάντσιχ..

Έκλεισαν.

Είναι ειρωνικό, επειδή οι εργάτες εκεί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην κατάρρευση του κομουνισμού.

Ναι είναι ειρωνικό. Έκλεισαν. Αυτή τη στιγμή η πολωνική οικονομία βασίζεται στην φθηνή εργασία. Έτσι στέλνουμε ανθρώπους, σαν μετανάστες για να κάνουν δουλειές που οι δυτικοί, στην Γερμανία, στην Μεγάλη Βρετανία, δεν θέλουν να κάνουν. Πάνω από 3 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν ήδη πάει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Ποιος είναι ο πληθυσμός της Πολωνίας;

Εικοσιέξι εκατομμύρια. Έτσι, περίπου 10 τοις εκατό των ανθρώπων έχουν ήδη φύγει από την Πολωνία και από τον Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο δεν έχει υπάρξει παρόμοιο γεγονός στην πολωνική ιστορία. Επειδή αυτό το νούμερο αυξάνεται και τώρα έχουμε τρία εκατομμύρια ανθρώπους που συνήθως είναι νέοι με υψηλό μορφωτικό επίπεδο. Έτσι αντιμετωπίζουμε τώρα και δημογραφικά προβλήματα. Και όλα αυτά κάνουν πιο δυνατή στην κοινωνία μας, την ιδέα ότι κάτι πρέπει να αλλάξει. Φυσικά αυτά τα συναισθήματα, ότι χρειάζεται αλλαγή, χρησιμοποιούνται τώρα και από τα δεξιά ή εθνικιστικά κόμματα, τα οποία συνεργάζονται με το κυβερνών κόμμα, την Πλατφόρμα, που είναι νεοφιλελεύθερο. Προσπαθούμε να σταματήσουμε αυτή την πορεία και είναι αυτό μεγάλος δρόμος για εμάς, όμως πιστεύουμε ότι μπορούμε να καταφέρουμε να αλλάξουμε κάτι στην Πολωνία. Και όλη η γεωπολιτική κατάσταση μας βοηθάει επειδή δείχνει τους μηχανισμούς, που νωρίτερα ήταν κρυμμένοι από την κοινή γνώμη. Για παράδειγμα, δεν έχουμε διεθνή πολιτική στην χώρα μας γιατί κάνουμε αυτό που κάνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες στην Ουκρανία. Επίσης η κυβέρνηση μας παίρνει πολλές μη διαφανείς αποφάσεις. Για παράδειγμα στέλνει λεφτά στην Ουκρανία, ή στέλνει στρατιωτική βοήθεια και κανένας δεν καταλαβαίνει γιατί το κάνει, επειδή δεν υπάρχει εθνικό συμφέρον σε αυτό. Και τα λοιπά.

Τι αντίκτυπο έχει η ελληνική εμπειρία στην Πολωνία; Ποια είναι η θέση της κοινής γνώμης, ποια είναι η θέση των ελίτ, των πολωνικών ελίτ, απέναντι στην Ελλάδα τώρα;

Υπάρχουν γενικά δύο γνώμες. Το δεξί κομμάτι της πολιτικής σκηνής κατηγορεί τους Έλληνες ότι δεν θέλουν να πληρώσουν το χρέος που έχουν πάρει, έτσι οι δεξιοί πολιτικοί προβάλουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ή εκείνες οι ιδέες για αλλαγή όλου του συστήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ο δρόμος της απάτης και ότι οι Έλληνες γενικά πρέπει να ακούσουν την Γερμανία και να πληρώσουν το χρέος. Εμείς δεν συμφωνούμε, σαν το αριστερό κομμάτι της πολιτικής σκηνής, με αυτό, όπως και πολλοί άλλοι, και πιστεύουμε ότι αν ο ΣΥΡΙΖΑ τα καταφέρει με αυτές τις αλλαγές, ίσως κάτι σημαντικό να αλλάξει και στην Ευρωπαϊκή Ένωση και εμείς επίσης να επωφεληθούμε από αυτό. Έτσι, υπάρχει μεγάλη ελπίδα, γιατί όλο το σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ είναι φιλόδοξο και είναι σημαντικό για όλη την Ευρωπαϊκή ΄’Ενωση.

Πόσοι άνθρωποι στην Πολωνία υποστηρίζουν την ελληνική πολιτική και πόσοι αντιτίθενται σε αυτή;

Είναι δύσκολο να πώ. Στην Πολωνία έχουμε μια κατάσταση όπου στις περισσότερες εκλογές οι άνθρωποι δεν συμμετέχουν. Για παράδειγμα στις εκλογές της Ευρωβουλής, που ήταν πέρυσι, μόνο το 24% συμμετείχε, στις προεδρικές εκλογές που θα έχουμε τον Μάιο, μόνο 40% θα συμμετέχουν, έτσι έχουμε περίπου 60% των ανθρώπων που δεν ψηφίζουν. Αυτό γίνεται κυρίως επειδή δεν έχουν πολιτική αντιπροσώπευση. Στην πολιτική σκηνή, τα περισσότερα κόμματα είναι νεοσυντηρητικά ή νεοφιλελεύθερα όμως στην οπτική τους για την οικονομία είναι όλοι φιλελεύθεροι. Πιστεύουν στην ιδιωτική περιουσία..

Η Ουκρανία. Ποιο είναι το σχόλιο σας για την κατάσταση εκεί μεταξύ της Ουκρανίας και της Ρωσίας?

Πιστεύουμε ότι αυτό που συμβαίνει στην Ουκρανία είναι τμήμα της αποδυνάμωσης της Ρωσίας από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Δημιουργήσανε το αποκαλούμενο Μαϊντάν και ρίξανε την νόμιμη κυβέρνηση της Ουκρανίας και όλο αυτό είναι πολύ επικίνδυνο για εμάς και για όλη την Ευρώπη, επειδή είμαστε υπό την επήρεια της αμερικάνικης πολιτικής και οι Αμερικανοί δεν έχουν κανένα ενδιαφέρον για την ειρήνη και την ευημερία της Ευρώπης. Έχουν στρατηγικές ιδέες για να κατακτήσουν την Ρωσία και μακροπρόθεσμα την Κίνα.

AΠΕ-ΜΠΕ, 26.5.2015

Konstantakopoulos.blogspot.com