‘Εντεκα μήνες μετά το μνημόνιο: που πάει η Ελλάδα;
Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου
Πριν συμπληρωθεί χρόνος από την υπογραφή του Μνημονίου και της Δανειακής Σύμβασης, είναι σαφές, ακόμα και σε όσους την επέβαλαν, ότι οδηγεί σε ανήκεστο βλάβη, αν όχι καταστροφή της ελληνικής οικονομίας-κοινωνίας. Ο πραγματικός σκοπός τους δεν είναι η έξοδος μιας Ελλάδας στο επίπεδο περίπου που την ξέραμε στις αγορές, μετά από μια περίοδο θυσιών, αλλά η μετατροπή της σε χώρα του Τρίτου Κόσμου, υπό συγκαλυμμένο αποικιακό έλεγχο. Αν η ελληνική κοινωνία δεν βρει τρόπο αντίδρασης, θα καταστραφούν οι οικονομικές προϋποθέσεις ύπαρξης στοιχειωδώς κυρίαρχου, ανεξάρτητου, δημοκρατικού κράτους. Η ύπαρξη τέτοιου κράτους, στην ουσία, όχι μόνο στον τύπο, είναι προϋπόθεση για την προκοπή, αν όχι επιβίωση του ελληνικού λαού.
Tρεις από τους πέντε «σοφούς», για οικονομικά θέματα, που συμβουλεύουν τη Μέρκελ, διατύπωσαν δημοσίως την πεποίθηση ότι το μνημόνιο «δεν βγαίνει». Τα ίδια δηλώνει η Βάσω Παπανδρέου, ιστορικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ. Σε πρόσφατο «γκάλοπ» του BBC μεταξύ αναλυτών, η πλειοψηφία προέβλεψε ελληνική χρεωκοπία. ‘Οσοι λένε ακόμα ότι το μνημόνιο μπορεί να βγει, να αντιμετωπίσει το πρόβλημα χρέους και ελλειμμάτων, πρέπει να θεωρηθούν είτε ανόητοι, είτε, πιθανότερο, απατεώνες.
Ο ελληνικός λαός γνωρίζει την πραγματικότητα, ακόμα κι όταν την κρύβει από τον εαυτό του. Μαρτυρά την επίγνωση αυτή το «βλέμμα μελλοθανάτων» των επιβατών σε κάθε βαγόνι του μετρό, ο διπλασιασμός των αυτοκτονιών στη χώρα, το 80% των νέων που δηλώνει ότι θάθελε να φύγει από τη χώρα. ‘Oλοι ξέρουμε τι σημαίνουν τα ενεχυροδανειστήρια που ξεφυτρώνουν σε κάθε γειτονιά, οι διαφημίσεις των κορακιών που αγοράζουν χρυσαφικά κι ασημικά. Κάνουμε ότι δεν καταλαβαίνουμε, αλλά πίσω από κάθε «ενοικιάζεται» κλειστού μαγαζιού, κρύβονται ανθρώπινες και οικογενειακές τραγωδίες. Σύντομα, ορισμένοι ήδη από τώρα, εκατομμύρια συμπολίτες, βρίσκονται ή θα βρεθούν προ της “επιλογής” να πεθάνουν από ασιτία ή από έλλειψη φαρμάκων, που δεν μπορούν ή δεν θα μπορούν να αγοράσουν. Θα χρειαζόμαστε βιβλίο για να περιγράψουμε αναλυτικά την ταχύτατη, συστηματική κατεδάφιση της χώρας, στην οποία επιδίδονται, με τόση επιτυχία, τα ανθρωπάκια μιας υποτελούς κυβέρνησης, άψογης σε ρόλο “διαχειριστή πτωχευμένης επιχείρησης”, για λογαριασμό των δανειστών. Αφού γκρέμισαν, σε λιγότερο από χρόνο, το υποτυπώδες κοινωνικό κράτος που απέκτησαν οι ¨Ελληνες σε διάστημα ενός αιώνα, ετοιμάζονται τώρα να οργανώσουν την λεηλασία της χώρας με το πρόγραμμα των “50 δισεκατομμυρίων”.
Γράφω από παιδί, είναι η δουλειά μου. Αλλά τώρα δυσκολεύομαι κι εγώ, δεν ξέρω τι να γράψω. Διαλέγω την αλήθεια, τρέμοντας μήπως ενισχύσω άθελά μου τη μαζική κατάθλιψη, κατ’ εξοχήν όπλο των εχθρών μας, στοιχείο ενός ψυχολογικού πολέμου κατά του ελληνικού λαού που στηρίζεται στην καθολική ενοχοποίηση, στην ιδιοτελή αντιπαράθεση ενός στρώματος στο άλλο, στην καλλιέργεια φόβου και πανικού, για να παραλύσουν τους ¨Ελληνες, “σακατεύοντας” κάθε εθνική αυτοπεποίθηση (και καταστρέφοντας, en passant, τη διεθνή εικόνα της χώρας). Tο σχέδιο αυτού του πολέμου εκτελεί, υπό την καθοδήγηση μιας στρατιάς ξένων συμβούλων, η παρούσα “ελληνική κυβέρνηση”. Σχέδιο που εκπονήθηκε στα «στρατηγεία» μιας παγκόσμιας «Αυτοκρατορίας του Χρήματος», του τέρατος του διεθνούς χρηματιστικού κεφαλαίου που προέκυψε από τέσσερις δεκαετίες αποφορολόγησης του κεφαλαίου, διαρκών “απελευθερώσεων” και “απορρυθμίσεων” “αγορών”, ροών κεφαλαίων και εμπορευμάτων.
Απαλλαγμένες από το αντίπαλο σοβιετικό δέος, με υποταγμένους και εξαγορασμένους ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία και συνδικάτα, οι “αγορές” επιχειρούν να κατεδαφίσουν ότι απέμεινε από τον μεταπολεμικό ιστορικό συμβιβασμό Κεφαλαίου-Εργασίας, το κοινωνικό κράτος, τη Δημοκρατία, τον πολιτισμό της Ευρώπης. Επιχειρούν, με την καιροσκοπική συνδρομή της γερμανικής ηγεσίας, να ευθυγραμμίσουν ευρωπαϊκούς οικονομικοπολιτικούς θεσμούς με τον νέο συσχετισμό δυνάμεων, που προέκυψε από τη γιγάντωση του χρηματιστικού κεφαλαίου, τη σοβιετική κατάρρευση, την ευρωπαϊκή παρακμή.
Η Ιστορία, και οι επόμενες γενιές των Ελλήνων, θα καταγράψουν την κολοσσιαία ευθύνη της παρούσας ηγεσίας της ελληνικής κυβέρνησης και του ΠΑΣΟΚ, όχι μόνο στην ελληνική καταστροφή, αλλά και γιατί επέτρεψε, από δω, να εκδηλωθεί ευκολότερα ο μεγάλος πόλεμος κατά της ευρωπαϊκής δημοκρατίας, που συνεχίζεται ήδη σε Ιρλανδία και Πορτογαλία, αύριο Ισπανία, μεθαύριο Ιταλία, κάποια στιγμή Γαλλία. Σύμμαχος σήμερα των “αγορών”, το Βερολίνο κινδυνεύει να συνειδητοποιήσει πολύ αργά, το φοβερό τίμημα του Φάουστ για τη συμμαχία του με τις “αγορές” και τις πρόσκαιρες επιτυχίες εις βάρος της ευρωπαϊκής περιφέρειας.
Αυτό το γενικό πλαίσιο “υπερκαθορίζει” την ελληνική κρίση. Χωρίς το πρώτο δεν μπορούμε να ερμηνεύσουμε τη δεύτερη. Αλλά δεν μπορούμε να την ερμηνεύσουμε κι αν αγνοήσουμε τρεις παράγοντες, χωρίς τους οποίους η Ελλάδα δεν θα ήταν πιθανώς η πρώτη που θα υφίστατο την επίθεση:
α) την κατάρρευση όχι μόνο της ελληνικής παραγωγικής-εξαγωγικής βάσης, αλλά και του συνόλου των ελληνικών δομών και συστημάτων συλλογικών αξιών, καθώς η χώρα ολοκλήρωνε τον μετασχηματισμό της σε απέραντο “λαμογιστάν, εργολαβιστάν, ρουσφετιστάν”. Αναγκαστική ή οικειοθελής, η προσχώρηση ευρύτατων κοινωνικών στρωμάτων στις πρακτικές και την ιδεολογία του “λαμογιστάν”, ο εξωφρενικός κυνισμός, η ιδιοτέλεια, ο ξετσίπωτος ατομικισμός, η κουλτούρα της απάτης που χαρακτηρίζουν σημαντικό τμήμα των μεσαίων και ανώτερων κοινωνικών στρωμάτων, σήμερα περισσότερο από χθες, όταν δεν θίγονται άμεσα τα ίδια, εμποδίζουν την ελληνική κοινωνία να αμυνθεί
β) τη γεωπολιτική θέση της χώρας, που αλληλεπιδρά πολύπλευρα με την οικονομική της θέση. Π.χ. η Ελλάδα υφίσταται μια γεωπολιτική πίεση που οδήγησε στην παροχέτευση τεράστιων πόρων στην άμυνα. ‘Εγινε η κύρια πύλη εισόδου μεταναστών από τις ζώνες των πολέμων και της εξαθλίωσης. Η επιλογή των ελληνικών κυβερνήσεων να στηρίξουν ενθουσιωδώς την αμερικανική πολιτική τουρκικής ένταξης στην ΕΕ, προσέθεσε και άλλα σοβαρά κίνητρα στη Μέρκελ να επιτεθεί στην Ελλάδα. Αν η Αθήνα έπαιζε το γεωπολιτικό “χαρτί” της έξυπνα, θα βελτίωνε ασφαλώς τη διαπραγματευτική της θέση. Θα την έπαιρναν στα σοβαρά και θα τη λογάριαζαν πολύ περισσότερο, αν αρνούνταν αίφνης τη χρήση του ελληνικού χώρου στον πόλεμο κατά της Λιβύης, σε συμμαχία με σημαντικές διεθνείς δυνάμεις που δεν θέλουν τον πόλεμο, παρά παίζοντας διαρκώς ρόλο δουλοπρεπούς “προθύμου”, χωρίς καν να διαπραγματεύεται αντάλλαγμα. Μια μικρή χώρα πρέπει να είναι απρόβλεπτη, είπε ο Ανδρέας σε μια ιστορική συνέντευξη στο Τάιμ, λίγο μετά την ανάληψη της εξουσίας, επί των ημερών όμως του Γιώργου η χώρα είναι απολύτως προβλέψιμη
γ) τα πνευματικά, ηθικά, ψυχολογικά χαρακτηριστικά της σημερινής ηγεσίας κυβέρνησης και ΠΑΣΟΚ, την καθιστούν ιδεώδη “φορέα αυτοκαταστροφής” του ελληνικού “συστήματος”, κατά το κλασικό πρότυπο Γκορμπατσώφ. Το ότι το κάνει αυτό χωρίς ενδεχομένως πλήρη συνείδηση των συνεπειών, την καθιστά περισσότερο, όχι λιγότερο επικίνδυνη, γιατί είναι πιο αποφασισμένη και γιατί μπορεί, με την επιμέρους ειλικρίνειά της, να εξαπατά αποτελεσματικότερα. Δεν υπάρχει μόνο το Μνημόνιο, υπάρχει και το “Μνημόνιο πίσω από το Μνημόνιο”, το πρόγραμμα διαχείρισης της ελληνικής κατάστασης και των αντιδράσεων του ελληνικού λαού και στην εκτέλεσή του η κυβέρνηση τα κατάφερε καλύτερα κι από ότι με το ίδιο το Μνημόνιο.
Για να εξηγήσουμε το τελευταίο σημείο, πολιτικοί όπως οι Γκορμπατσώφ ή Παπανδρέου οδηγούν σε αυτά τα αποτελέσματα γιατί μπερδεύουν τον εχθρό με τον φίλο. Πάρτε το παράδειγμα μιας επιχείρησης που έχει πρόβλημα με την τράπεζά της. Η επιχείρηση και η τράπεζα επιχειρούν να βρουν έναν συμβιβασμό, έχοντας συνείδηση ότι βασικά είναι αντίπαλοι, αφού ο ένας θέλει να αυξήσει το βάρος του άλλου στον διακανονισμό. Τι θα συνέβαινε όμως στην επιχείρηση αν ο ιδιοκτήτης της πίστευε ότι η τράπεζα είναι βασικά καλοί άνθρωποι που θέλουν να βοηθήσουν την επιχείρησή του, που είναι μόνη υπεύθυνη για το πρόβλημά της; Τι θα συνέβαινε στην επιχείρηση, αν ο ιδιοκτήτης της έβγαινε και έλεγε στον κόσμο ότι είναι υπερχρεωμένη, στην εντατική, Τιτανικός, διεφθαρμένη και κακοδιοίκητη; Το πιθανότερο είναι ότι μια τέτοια επιχείρηση θα έκλεινε σε σύντομο χρονικό διάστημα, ακόμα κι αν δεν αντιμετώπιζε πρόβλημα. Ασφαλώς τα προβλήματα της Ελλάδας είναι πολύ προγενέστερα της κυβέρνησης Παπανδρέου. Αλλά η κυβέρνηση αυτή έδρασε και δρα όπως ένας γιατρός που τον φωνάζουν για εγκεφαλική αιμορραγία και δίνει αντιπηκτικά στον ασθενή, οδηγώντας τον μια ώρα αρχύτερα στα θυμαράκια. Το πρώτο πράγμα που πρέπει κάποιος να κάνει σε έναν τέτοιο περιστατικό, είναι να διώξει τον γιατρό.
¨Όταν αντιμετωπίζουν κίνδυνο τα ζώα είτε φεύγουν, είτε παλεύουν. Το χειρότερο που μπορεί να τους συμβεί, και συμβαίνει τώρα στον ελληνικό λαό, είναι να παραλύσουν. Αλλά για να μπορέσει να αντιδράσει ο ελληνικός λαός και να είναι κάπως αποτελεσματική η αντίδρασή του, χρειάζεται, ούτε λίγο, ούτε πολύ, να βρει τη δύναμη, τη φαντασία, το κουράγιο, τις ιδέες να “επανιδρύσει” τη χώρα του, πρωταγωνιστώντας ταυτόχρονα στην ευρωπαϊκή επανίδρυση. Nα αποκαταστήσει συλλογικότητες, να ξαναβρεί την αλληλεγγύη, να αποκτήσει νέα πολιτικά υποκείμενα, που θα αποσπάσουν το ελληνικό κράτος και την κυβέρνηση από τον έλεγχο των ξένων δανειστών και δυνάμεων, ώστε να μπορέσει ο ελληνικός λαός να υπερασπισθεί τον εαυτό του διεθνώς. Θα χρειαστούν ίσως οι ¨Ελληνες τις ηρωϊκές παραδόσεις τους, για να στηρίξουν τον αγώνα τους, στις πολύ διαφορετικές σημερινές συνθήκες, θα χρειαστούν όμως να τον συνδέσουν με τον ευρύτερο αγώνα για μια ριζοσπαστική μεταρρύθμιση της Ευρώπης, μόνο πλαίσιο που, αν φαίνεται κάπως ουτοπικό σήμερα, μπορεί να αποβεί μακροπρόθεσμα νικηφόρο. Είμαστε ακόμα πολύ μακριά από αυτά. Ούτε φως, ούτε άκρη δεν φαίνεται στο τούνελ. Η ιστορία όμως είναι καμιά φορά πονηρή. Ϊσως, αν υπάρχει μια πιθανή παρηγοριά μέσα στη μαυρίλα, την προσφέρει παραδόξως το ίδιο το πάχος του σκοταδιού. Είναι τόσο σοβαρή, σχεδόν θανάσιμη η απειλή, που ενδέχεται να προκαλέσει, στο τέλος, σωτήρια έγερση.
Επίκαιρα, 14.4.2011