Της Δρ. Badia Benjelloun* (Μπαντιά Μπενζελλούν)
11 Μαΐου 2020
Aπό την αρχή της πανδημίας του COVID-19, δοκιμάστηκαν περίπου τριάντα φάρμακα, εκ των οποίων δέκα είναι ακόμα στο στάδιο των κλινικών δοκιμών. Η πρώτη δημοσίευση μιας τυχαιοποιημένης δοκιμής επί ασθενών αφορά την ένωση Lopinavir-Ritonavir, που δοκιμάστηκε ήδη από την πρώτη εβδομάδα μετά την ταυτοποίηση του ιού.
Πρόκειται για αντιπροτάσες, δηλαδή μόρια που αντιτάσσονται στα ένζυμα του ξενιστή που είναι απαραίτητα στην παραγωγή του υλικού του ιού. Αυτή η κατηγορία μορίων έχει διατεθεί στον αγορά από το 2001 και απεδείχθη πολύ αποτελεσματική για τον ΗIV. Το πρωτόκολλο δοκιμάστηκε στο επίκεντρο της επιδημίας, στο Hubei, παρόλες τις αβεβαιότητες. Δυστυχώς όμως οι ελπίδες της θεραπευτικής ομάδας να βρει γρήγορα μια απλή λύση μέσω ενός εύκολα διαθέσιμου ιοκτόνου δεν επιβεβαιώθηκαν. Το φάρμακο δεν επέτρεψε την ευνοϊκή τροποποίηση της εξέλιξης της ασθένειας στην ομάδα που το λάμβανε.
Πρέπει πάντως, συζητώντας τα αποτελέσματα αυτής της δοκιμής, να σημειώσουμε τη δυσκολία να ερμηνεύσουμε τα ιολογικά τεστ και επομένως και τη χρησιμότητά τους για την εκτίμηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας, αν όχι και της διαγνωσιμότητας της ασθένειας. Το 35% των ασθενών που εμφανίστηκαν θετικοί στoν ιό με δειγματοληψία στη ρινική κοιλότητα και το πίσω μέρος του λαιμού, απεδείχθησαν αρνητικοί κατά την πρώτη μέρα της εισόδου τους στο πρωτόκολο.
Αυτό θα μπορούσε να οφείλεται σε δύσκολα επαναλήψιμη τεχνική δειγματοληψίας, σε τεστ κακής ποιότητας ή σε εξαφάνιση του ιού λόγω της φυσικής εξέλιξης της επιδημίας. Το 48% από την άλλη μεριά παρέμεναν θετικοί στον ιό κατά την 28η μέρα. Δεν μπορούμε να αποκλείσουμε την πιθανότητα να ανιχνεύτηκε μη μολυσματικό λοιμώδες γενετικό υλικό ιού. Γνωρίζουμε επίσης ότι η Κίνα επανεκτίμησε την ευαισθησία των τεστ που χρησιμοποιήθηκαν στην αρχή της κρίσης και εκτίμησε ότι μόνο το 70% ανταποκρίνονται σε καλή ευαισθησία. Σύντομα όμως περάσαμε σε μια άλλη κατηγορία μορίων που δοκιμάστηκε.
Remdesevir, φάρμακο ή πολιτικό εργαλείο;
Το Remdesevir είναι ένα νουκλεοδιτικό ανάλογο που εμποδίζει το ένζυμο αναπαραγωγής του ιού να δράσει. Το παρασκεύασε η αμερικανική εταιρεία Gilead για τον ιό Ebola. Σε αντίθεση με την ένωση Lopinavir-Ritonavir, το Remdesevir καταστέλλει τον CoV-2 σε κυτταρική καλλιέργεια.
Mια αναδρομική μελέτη επί ενός μικρού αριθμού (53) ασθενών που έλαβαν το φάρμακο έδειξε βελτίωση στο 68%, επιδείνωση στο 8% και προκάλεσε τον ενθουσιασμό των επενδυτών.
Δυστυχώς, τα προκαταρκτικά αποτελέσματα μιας αυστηρής τυχαιοποιημένης δοκιμής στην Κίνα έδειξαν την αναποτελεσματικότητά του. Το πείραμα πάντως διεκόπη πρόωρα λόγω απουσίας ασθενών που να ανταποκρίνονται στα κριτήρια συμπερίληψης, ενώ σε 18 περιπτώσεις (επί συνόλου 158 ασθενών) εγκαταλείφθηκε εξαιτίας σοβαρών παρενεργειών.
Η εταιρεία που παρασκευάζει το φάρμακο αμφισβήτησε αυτά τα συμπεράσματα υποστηρίζοντας ότι λόγω της μικρής συμμετοχής στο πείραμα δεν μπορούν να εξαχθούν συμπεράσματα στατιστικά αξιόπιστα. Με το που ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα της κινεζικής έρευνας η μετοχή της εταιρείας έπεσε κατά 4% στα 77,78 δολάρια και διακόπηκαν προσωρινά οι αγοραπωλησίες των μετοχών της, ξανανέβηκε όμως την περασμένη εβδομάδα στα 84 δολάρια, κατόπιν ελπίδων που προήλθαν από μια μελέτη του Πανεπιστημίου του Σικάγου.
Τώρα δημιουργείται ένα πρωτόκολλο στις ΗΠΑ με συμμετοχή 47 κέντρων και χιλιάδων ασθενών. Ο Καθηγητής Anthony Fauci, υπεύθυνος του Εθνικού Ινστιτούτου Αλλεργιών και Λοιμωδών Νόσων, ανακοίνωσε, παρουσία του Προέδρου των ΗΠΑ, τα προκαταρκτικά αποτελέσματα ενός πρωτοκόλλου επί 1000 ασθενών. Σύμφωνα με αυτά, το Remdesevir με ενδοφλέβια έγχυση μειώνει κατά 31% τη διάρκεια της νόσου (11 αντί για 15 μέρες) χωρίς αξιοσημείωτη επίπτωση στη θνησιμότητα (8% έναντι 11% στην ομάδα εικονικού φαρμάκου placebo). Σύμφωνα εξάλλου με τη Gilead πέντε μέρες έγχυσης του φαρμάκου έχουν το ίδιο αποτέλεσμα με 10 μέρες.
Αυτά είναι ιστορικά πρωτοφανή. Ουδέποτε έως τώρα δεν «θεατρικοποιήθηκαν» και δεν πολιτικοποιήθηκαν τα αποτελέσματα ιατρικών θεραπειών. Στις ΗΠΑ φτάσαμε στο σημείο ο σύμβουλος του Προέδρου για τον COVID – 19, ο Fauci, να έρχεται σε σύγκρουση μαζί του υποστηρίζοντας ότι δεν πρέπει να σταματήσουν γρήγορα τα μέτρα εγκλεισμού, για να δει τον Τραμπ να τον απειλεί με απόλυση! Η αμερικανική κυβέρνηση, παρά τα πενιχρά αποτελέσματα έως τώρα του φαρμάκου αυτού, το περιέλαβε στις στάνταρτ θεραπείες του COVID-19.
Διαβάστε τη συνέχεια στο https://www.zougla.gr/kosmos/article/ta-arpaktika-ke-i-maxi-gia-to-farmako-i-to-emvolio
