Η απόφαση χρηματοδότησης έχει ληφθεί από το 2023!
26 Σεπτεμβρίου 2025
Σαν βόμβα έπεσε χθες η είδηση προκήρυξης από το ΤΕΕ μεγάλου διαγωνισμού για την εκπόνηση μελετών με σκοπό την ανάπλαση της περιοχής κατά μήκος της παλαιάς σιδηροδρομικής γραμμής που ένωνε την Κόρινθο με την Καλαμάτα και τη μετατροπή της σε… ποδηλατόδρομο και πεζόδρομο, 244 χιλιομέτρων!
Ένα έργο που αλλάζει ριζικά το χάρτη των μεταφορών στην Πελοπόννησο, σφραγίζει το «φέρετρο» του σιδηροδρόμου και τις όποιες ελπίδες υπήρχαν για αναβίωσή του.
Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, με κύριο φορέα του έργου το υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος, προκήρυξε ηλεκτρονικό ανοιχτό διαγωνισμό για την εκπόνηση προμελετών και τευχών δημοπράτησης της ποδηλατικής διαδρομής Κόρινθος – Καλαμάτα. Πρόκειται για μια μελέτη προϋπολογισμού 2,87 εκατ. ευρώ χωρίς ΦΠΑ (ή 3,57 εκατ. με ΦΠΑ), που χρηματοδοτείται από το «Πράσινο Ταμείο», με ορίζοντα ολοκλήρωσης εντός 170 ημερών από την υπογραφή της σύμβασης.
Από το 2023 έχει ληφθεί απόφαση!
Ωστόσο, πίσω από τις τεχνικές λεπτομέρειες η προκήρυξη αυτή σηματοδοτεί κάτι πολύ βαθύτερο: την οριστική εγκατάλειψη της προοπτικής επαναλειτουργίας του σιδηροδρόμου στην Πελοπόννησο.
Η σιδηροδρομική γραμμή Κορίνθου–Καλαμάτας, ιστορικής σημασίας για την ανάπτυξη της περιοχής, παραμένει ανενεργή εδώ και χρόνια, με κατά καιρούς εξαγγελίες για επαναλειτουργία, που ποτέ δεν υλοποιήθηκαν. Τώρα, με την προκήρυξη του έργου για τη μετατροπή της σε ποδηλατόδρομο, η συζήτηση για τρένο στην Πελοπόννησο φαίνεται να μπαίνει οριστικά στο αρχείο.
Το περίεργο στην όλη ιστορία είναι ότι, σύμφωνα με τα δεδομένα της διακήρυξης, η απόφαση για τη χρηματοδότηση ελήφθη από το Δ.Σ. του «Πράσινου Ταμείου» στις αρχές του 2023, εντάσσοντας το έργο στον άξονα «Αστική Αναζωογόνηση, Συνεχιζόμενα Έργα & Δράσεις Περιβαλλοντικού Ισοζυγίου», ενώ το ποσό των 3,57 εκατ. ευρώ έχει ήδη δεσμευτεί για το 2024 και τα επόμενα έτη. Απορίας άξιο, λοιπόν, γιατί κάποιοι δύο χρόνια, ενώ τα γνώριζαν όλα αυτά, συζητούσαν για… επαναλειτουργία του σιδηροδρόμου και παραπλανούσαν φορείς και πολίτες.
Ο διαγωνισμός αναρτήθηκε στο ηλεκτρονικό σύστημα ΕΣΗΔΗΣ στις 24 Σεπτεμβρίου, με προθεσμία υποβολής προσφορών έως 31 Οκτωβρίου 2025 και αποσφράγιση στις 5 Νοεμβρίου.
Ετοιμάζονται και για αλλού
Σύμφωνα με την τεχνική έκθεση του έργου, το μετρικό σιδηροδρομικό δίκτυο Πελοποννήσου χαρακτηρίζεται επισήμως ενεργό σε προσωρινή αναστολή λειτουργίας, περιλαμβανομένων και των τμημάτων Μέγαρα – Κόρινθος, Κιάτο – Διακοπτό και Αίγιο – Ρίο, παρότι πολλά μικρά τμήματα αυτών έχουν αποξηλωθεί και καταστραφεί από κατά τόπους οδικά, σιδηροδρομικά και άλλα σύγχρονα έργα υποδομής, διακόπτοντας τη συνέχεια του παλαιού σιδηροδρομικού άξονα.
Ωστόσο, σημειώνεται ότι η αρχική χάραξη της σιδηροδρομικής γραμμής παρουσιάζει μεγάλη ιστορική, αρχιτεκτονική και οικονομική σημασία για τις περιοχές που διασχίζει. Παρ’ όλα αυτά η γραμμική περιοχή παραμένει αναξιοποίητη και παρουσιάζει σήμερα εικόνες εγκατάλειψης και παρακμής. Η φύση, στη μορφή άγριας και πυκνής βλάστησης, έχει ανακαταλάβει μεγάλα τμήματα του χώρου, ενώ το τραχύ ανάγλυφο, τα προστατευτικά κιγκλιδώματα και διάφορες κατασκευές (πεζούλια από σκυρόδεμα) αποτελούν χαρακτηριστικά στοιχεία του χώρου. Η εγκατάλειψη της γραμμής συμβάλλει στην υποβάθμιση του αστικού και αγροτικού περιβάλλοντος, καθώς συνιστά χώρο εναπόθεσης μπαζών και σκουπιδιών.
Ακόμα αναφέρεται: Η εγκατάλειψη των παλαιών σιδηροδρομικών σταθμών και η μη αξιοποίησή τους συμβάλλουν στην περαιτέρω υποβάθμιση του τόπου. Η γραμμική ζώνη του σιδηροδρόμου αποτελεί ένα μεγάλο ελεύθερο χώρο, που παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και θα μπορούσε να αποτελέσει έναν κοινόχρηστο υπαίθριο θύλακα με διάφορες λειτουργίες, για την εκτόνωση των κατοίκων των περιοχών τις οποίες διατρέχει.
Η προτεινόμενη χάραξη του ποδηλατόδρομου στην υφιστάμενη γραμμή της σιδηροδρομικής σύνδεσης Κορίνθου-Καλαμάτας θα μπορούσε να αποτελέσει μια πρόταση αξιοποίησης των υπαρχουσών δομών, η οποία θα υποστηρίζει εναλλακτικές μορφές μετακίνησης, σεβόμενες το περιβάλλον. Επίσης, καθίσταται δυνατή η ανάδειξη των υπαρχουσών υποδομών, που έχουν μεγάλη ιστορική, πολιτιστική και αρχιτεκτονική σημασία, ενσωματώνοντάς τες ως μέρος της ποδηλατικής διαδρομής.
Ο ποδηλατοδρόμος έχει συνολικό μήκος 244 χιλιόμετρα και θα μπορεί να προσφέρει μια βιώσιμη εναλλακτική διαδρομή μεταξύ των περιοχών της Καλαμάτας, της Τρίπολης και της Κορίνθου. Η ύπαρξη ενός εκτεταμένου δικτύου ποδηλατόδρομου θα έχει πολλαπλά οφέλη σε συλλογικό, αλλά και σε ατομικό επίπεδο, όπως περιβαλλοντικά, κοινωνικά, και οικονομικά, αλλά και για τις αντίστοιχες πόλεις που συνδέει.
Με τον τρόπο αυτό, ο ποδηλατόδρομος θα αποτελεί μία εναλλακτική μορφή τουρισμού και άθλησης, προσφέροντας πληθώρα διαδρομών για άσκηση, φυσιολατρία, επίσκεψη μνημείων σημαντικής αρχιτεκτονικής σημασίας και οικονομικής ανάπτυξης για τους περιβάλλοντες Δήμους.
Τέλος, η δημιουργία ενός ποδηλατόδρομου τέτοιας έκτασης και γεωγραφικής σημασίας στην Περιφέρεια της Πελοποννήσου μπορεί να αποτελέσει έναυσμα για τη δημιουργία και άλλων ποδηλατόδρομων μεγαλύτερης έκτασης σε άλλες Περιφέρειες, οι οποίοι θα μπορούν να συνδέουν σημαντικές πόλεις και να προωθούν το μοντέλο του εναλλακτικού τουρισμού.
Μελλοντικά, μπορεί να δημιουργηθούν στην Ελλάδα εκτεταμένα δίκτυα ποδηλατόδρομου, αξιοποιώντας το ανενεργό δίκτυο των σιδηροδρομικών γραμμών.
Παρεμβάσεις
Οι αδυναμίες της ζώνης μελέτης προκύπτουν από την εγκατάλειψη της σιδηροδρομικής γραμμής. Η ανενεργή γραμμική ζώνη που διαιρεί την Περιφέρεια σε δύο τμήματα καθιστά δύσκολη την εγκάρσια επικοινωνία και προκαλεί εμπόδια στη μετακίνηση των πεζών.
Εκατέρωθεν της γραμμής, αλλά και πάνω σε αυτή, κυριαρχεί άγρια βλάστηση και απορρίμματα από τους γύρω οικισμούς, ενώ ο χώρος μένει αναξιοποίητος.
Κάποιες από τις προτεινόμενες παρεμβάσεις – στόχους της μελέτης είναι:
•Δημιουργία δικτύου πεζόδρομων και ποδηλατόδρομων που θα συμβάλλει στη συνένωση, αλλά και την επέκταση των υπαρχόντων ελεύθερων χώρων
• Ενσωμάτωση της υφιστάμενης εξυπηρέτησης οχημάτων στις προτεινόμενες αναπλάσεις με αλλαγή υλικού επίστρωσης των τμημάτων του οδικού δικτύου ή αγροτικών δρόμων που περιλαμβάνονται στο χρησιδανειζόμενο ακίνητο, ώστε να οριοθετείται η έκταση των επεμβάσεων
•Δημιουργία περιορισμένων ζωνών φύτευσης σε καίρια τμήματα της διαδρομής, όπου θα προβλεφθούν σημεία στάσης
•Βελτίωση υφιστάμενων υποδομών οδικών έργων για μία γόνιμη ένταξή τους στην ευρύτερη ανάπλαση της ζώνης της σιδηροδρομικής γραμμής και δημιουργία κάθετων συνδέσεων για διευκόλυνση της κυκλοφορίας των οχημάτων εγκάρσια της επέμβασης
•Δημιουργία διαβάσεων σε καίρια σημεία για απρόσκοπτη προσπέλαση από τους πεζούς και συνένωση των οικισμών που βρίσκονται εκατέρωθεν της γραμμής
• Ένταξη στοιχείων αστικού εξοπλισμού, όπως καθιστικά και καλάθια απορριμμάτων με τη δημιουργία χώρων στάσεων
•Πρόβλεψη ειδικής φύτευσης σε τμήματα γειτνίασης με οδικό δίκτυο υψηλής κυκλοφορίας για μείωση θορύβου και οπτική απομόνωση ή για λόγους σκίασης σε χώρους στάσης
• Αξιοποίηση του εξοπλισμού της σιδηροδρομικής τροχιάς και των αντικειμένων που την απαρτίζουν, με την ένταξή τους ως στοιχείων της διαμόρφωσης.
•Ειδική επιλογή υλικών δαπεδόστρωσης, ανάλογα με τη χρήση ως ποδηλατόδρομοι, πεζόδρομοι, χώροι στάσης κ.ά.
•Επανάχρηση βοηθητικών οικίσκων σε όλο το μήκος της σιδηροτροχιάς από βοηθητικής χρήσης αποθηκευτικό χώρο σε τουαλέτες των χρηστών της διαδρομής.
• Ένταξη περιπτέρων αναψυχής σε χώρους στάσης σε όλο το μήκος της διαδρομής, προσφέροντας ζωή καθ’ όλο το μήκος της. Ο σχεδιασμός των περιπτέρων θα γίνει με τρόπο και υλικά που να μην προσβάλλουν το φυσικό περιβάλλον, αλλά ταυτόχρονα να ασφαλίζει ημέρες και ώρες που δεν είναι σε λειτουργία.
Η τεχνική έκθεση υποστηρίζει ότι η ενεργοποίηση της γραμμικής αυτής έκτασης, μέσω του σχεδιασμού μιας υπαίθριας διαδρομής, παρουσιάζει πολλές δυνατότητες για τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των κατοίκων της Περιφερειακής Ενότητας.
Η αναζωογόνηση της σιδηροδρομικής γραμμής και ο σχεδιασμός ενός δημόσιου χώρου που θα ενώνει τις περιοχές που βρίσκονται εκατέρωθεν αυτής, συμβάλλουν στην εκτόνωση των κατοίκων, στην αισθητική, κοινωνική και περιβαλλοντική αναβάθμιση του τόπου και στην επούλωση του υφιστάμενου ιστού.
Οι παραπάνω στόχοι και οι επιμέρους αναπτυξιακές και σχεδιαστικές επεμβάσεις που προτείνονται με γνώμονα την αειφορία, θα παρουσιάσουν παράλληλα και σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις στη βιώσιμη ανάπτυξη της περιοχής παρέμβασης και των κατοίκων.
Η σκοπιμότητα κατασκευής του έργου και τα αναμενόμενα αποτελέσματα, όπως αναφέρονται, είναι τα εξής:
•Η ευκολότερη προσβασιμότητα, μέσα από τον ποδηλατόδρομο, η οποία θα μπορεί να εξασφαλίσει την έλευση περισσότερων κατοίκων από γειτονικές περιοχές
• Η γενικότερη ανάπλαση και οι επιμέρους επεμβάσεις με διαφορετικές χρήσεις και δραστηριότητες, θα μπορεί να αποτελέσει πόλο έλξης, με αποτέλεσμα την αύξηση της κινητικότητας των τουριστών
• Βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των περίοικων
• Διευκόλυνση της άνετης προσέγγισης από όλους
• Σύνδεση του ανθρώπου με τη φύση.
Πηγή: www.tharrosnews.gr
Τα άρθρα που δημοσιεύουμε δεν απηχούν αναγκαστικά τις απόψεις μας και δεν δεσμεύουν παρά τους συγγραφείς τους. Η δημοσίευσή τους έχει να κάνει όχι με το αν συμφωνούμε με τις θέσεις που υιοθετούν, αλλά με το αν τα κρίνουμε ενδιαφέροντα για τους αναγνώστες μας.