18 Αυγούστου 2019
Πρώτη η Κύπρος, διαβάζουμε, σε κατάλοιπα εντομοκτόνων στα τρόφιμα. Το πρωτείο προκύπτει από έκθεση για το 2017 που δημοσιοποιήθηκε πρόσφατα από την European Food Safety Authority (EFSA) για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συγκεκριμένα, αναφέρεται πως από τα 353 κυπριακά δείγματα που επιλέγησαν, 5,7% ξεπερνούν το υψηλότερο όριο κατάλοιπων δηλητηρίων (maximum residue level-MRL) σε τρόφιμα για ανθρώπινη κατανάλωση και σε ζωοτροφές. Πριν την Κύπρο το συγκεκριμένο πρωτείο κατείχε η Μάλτα με ποσοστό 13,5%.
Όμως οι Αρχές της Μάλτας πήραν στα σοβαρά το πρόβλημα, το καταπολέμησαν εντατικά και στην έκθεση του 2017 το ποσοστό της χώρας έπεσε στα 2,4%. Αντίθετα, αυτό της Κύπρου αυξήθηκε κατά 0,2%. Η έκθεση καλύπτει επεξεργασμένα και μη προϊόντα κατανάλωσης όπως αλεύρι, φυτικά έλαια, φρούτα, λαχανικά, χυμούς και γαλακτομικά προϊόντα. Για την Κύπρο γίνεται ειδική αναφορά σε καρότα, πατάτες και στα πρόκολα.
Συγκεκριμένα στην έκθεση της ΕΕ, το 5,7% από τα 353 δείγματα περιέχουν πολύ υψηλές ποσότητες του dieldrin, ενός δηλητηρίου που είναι απαγορευμένο στην ΕΕ και το οποίο έχει συνδεθεί με τον καρκίνο του μαστού και την αρρώστια Πάρκινσον. Από ποιους επιτήδειους προμηθεύονται το δηλητήριο αυτό οι ασυνείδητοι παραγωγοί; Θα πρέπει να μας απαντήσουν οι Αρχές, αρχίζοντας από το Υπουργείο Γεωργίας.
Με αφορμή τα παραπάνω θυμήθηκα μια πρόσφατη ιστορία. Βρισκόμουν σε κατοικία φίλου στη περιοχή της Αγίας Βάρβαρας/Αναλυόντα, κοντά στη Λευκωσία όπου παράγονται λαχανικά. Γείτονας του μας διηγήθηκε πως κοντά στο σπίτι του υπάρχει μια τέτοια μονάδα. Περνώντας από εκεί, ο ξένος εργάτης που εργάζονταν στην μονάδα -και που τον γνώριζε- τον παρακάλεσε να του εξηγήσει τις αναγραφόμενες οδηγίες ως προς τις αναλογίες νερού και δηλητηρίου. «Του εξήγησα», μας είπε, «αλλά φεύγοντας έπιασα με την άκρη του ματιού μου τον εργάτη να κάνει μια βαριεστημένη κίνηση και να πετά όλο το δηλητήριο στο νερό!».
Είναι γεγονός πως ο κόσμος έχει ευαισθητοποιηθεί γύρω από το ζήτημα των δηλητηρίων στα τρόφιμα. Χωρίς όμως να υποβαθμίζω το έργο περιβαλλοντικών και εθελοντικών οργανώσεων, οι πολίτες έχουν σηκώσει τα χέρια πάνω. Και δικαιολογημένα. Όταν το απαγορευμένο δηλητήριο dieldrin -και μαζί δεκάδες άλλα- διακινούνται από τους επιτήδειους ανενόχλητα, ο πολίτης είναι ανίσχυρος και απροστάτευτος. Δημιουργούνται και συναφή ερωτήματα. Τα έχουν μήπως κάνει πλακάκια οι διάφορες υπηρεσίες του κράτους με τις φαρμακευτικές και όλοι καταναλώνουμε τα προϊόντα τους;
Είναι μήπως ανεπαρκείς και ανίκανοι οι επιφορτισμένοι με τους ελέγχους λειτουργοί; Ή μήπως ισχύει το λαϊκό «εγώ το λέω στον σκύλο μου και ο σκύλος στην ουρά του;». Αρκετοί πολίτες, κυρίως οικογένειες με μικρά παιδιά προσπαθούν, κυριολεκτικά, να αγοράσουν τον μπελά. Ξοδεύουν πλουσιοπάροχα αγοράζοντας οικολογικά, τάχατες, προϊόντα -πολλά από το εξωτερικό- σε πολυτελή περιτυλίγματα. Τα λεγόμενα «οικολογικά» αγαθά, είτε του εσωτερικού είτε του εξωτερικού παραμένουν (μαζί με τα μεταλλαγμένα) ανοικτό κεφάλαιο. Πέραν του απαγορευτικού, για πολλούς, κόστους, δεν υπάρχει καμιά εγγύηση ως προς τις διακηρύξεις των παραγωγών/εταιρειών. Είναι πολλά τα κριτήρια για να πιστοποιηθεί μια παραγωγική περιοχή ως «οικολογική». Δεν γίνεται έτσι επειδή αναγράφεται στο περιτύλιγμα ή επειδή το λέει ο κάθε παραγωγός – που είναι από χωριό, είναι καλός άνθρωπος και αγοράζουμε από αυτόν τον εδώ και χρόνια. Όσα και να είναι τα μέτρα, οι αέρηδες, η όξινη βροχή και το πιθανό μολυσμένο υπέδαφος -από προηγούμενες καταχρήσεις- δεν ελέγχονται.
Θα κλείσω με το εμφιαλωμένο νερό το οποίο θεωρώ πως είναι η μεγαλύτερη και η πιο επικίνδυνη απάτη κατά των καταναλωτών. Κι αυτό, πέραν του ανεξέλεγκτου πλέον παγκόσμιου περιβαλλοντικού προβλήματος. Η παγκόσμια μπίζνα εμφιαλωμένου νερού ξεπερνά τα 200 δισ. δολάρια ετησίως. Τα κέρδη είναι τέτοια, για παράδειγμα, που γνωστή εταιρεία αναψυκτικών κερδίζει παγκοσμίως περισσότερα πουλώντας εμφιαλωμένο νερό παρά το γνωστό της προϊόν!
Πολλές πολιτείες στις ΗΠΑ έχουν απαγορεύσει το εμφιαλωμένο νερό στα πολιτειακά τους γραφεία και υπηρεσίες. Η δε Καλιφόρνια απαγόρευσε πρόσφατα την κυκλοφορία εμφιαλωμένου νερού στην επικράτειά της. Η Καλιφόρνια παραμένει παγκόσμια πρωτοπόρος σε περιβαλλοντικά ζητήματα. Ο κόσμος θεωρεί το εμφιαλωμένο νερό πιο ασφαλές από το νερό της βρύσης. Λόγω και επιτήδειου μάρκετινγκ πληρώνει και ακριβά συγκεκριμένες μάρκες. Όση όμως διαφήμιση και να γίνεται, δεν υπάρχει καμία εγγύηση ως προς την ποιότητα εμφιαλωμένου νερού σε συνάρτηση με την τιμή του. Και απόλυτα ελεγμένο να είναι το νερό στο εργοστάσιο εμφιάλωσης, μέχρι να καταλήξει στον καταναλωτή περνά, κυριολεκτικά, «γενεές δεκατέσσερις». Μόνο η έκθεση του στον ήλιο το καθιστά προβληματικό.
Όμως η έκθεση στον ήλιο ίσως να είναι το λιγότερο. Πολλά εμφιαλωμένα νερά περιέχουν τοξικά χημικά. Έρευνα του Center for Environmental Health των ΗΠΑ εντόπισε «υψηλές ποσότητες» αρσενικού σε εμφιαλωμένα νερά επωνύμων εταιρειών που -αντίθετα με τις δικές μας πρακτικές- τις κατονομάζει δημόσια και τους επιβάλει υψηλά πρόστιμα. Η έρευνα επιβεβαιώνει προηγούμενες έρευνες σχετικά με την παρουσία αρσενικού. (Αρσενικό και μόλυβδος μπορεί να υπάρχουν και στο νερό της βρύσης, εφόσον δεν του γίνει σωστή επεξεργασία). Ένα άλλο επικίνδυνο χημικό που έχει εντοπιστεί σε υψηλές ποσότητες σε εμφιαλωμένα νερά στις ΗΠΑ είναι τα polyfluoroalkyl substances (PFAS). Ό,τι και να είναι αυτά ένα είναι σίγουρο: Είναι καρκινογόνα.
Μπροστά στον κατακλυσμό των δηλητηρίων στα τρόφιμα και στο περιβάλλον, οι πολίτες παραμένουν απροστάτευτοι. Και ανίσχυροι. Είναι κάποια πράγματα που δεν μπορούν να θεραπεύσουν, όσο δραστήριοι και να είναι και όσα και να πληρώνουν – πέραν των φόρων. Αυτά είναι δουλειά και ευθύνη του Κράτους. Αυτά το νομιμοποιούν. Κύριο μέλημα του Κράτους είναι να παράσχει ασφάλεια στους πολίτες και να τους προστατεύει από τον κάθε επικίνδυνα επιτήδειο και τον κάθε παγαπόντη.
Πηγή: www.philenews.com
