Ποια είναι η κατάσταση σήμερα στην κατεχόμενη Παλαιστίνη; Βλέπουμε διάφορα να συμβαίνουν, βλέπουμε τις πιέσεις των ισχυρών του πλανήτη να εντείνονται προς τον λαό σας…
Θα μπορούσε κανείς να μιλάει ώρες για το τι συμβαίνει στη Γάζα, τι συμβαίνει στην Ιερουσαλήμ, τι συμβαίνει στα υπόλοιπα Κατεχόμενα Εδάφη. Όμως αν πρέπει να κρατήσετε ένα μόνο πράγμα, αυτό είναι το πρόγραμμα του Ισραήλ και των Αμερικανών να σβηστεί η Παλαιστίνη από τον χάρτη. Δείτε την Παλαιστίνη στον χάρτη: στην πραγματικότητα είμαστε μια πολύ μικρή χώρα. Όμως αυτή η μικρή χώρα είναι η το πιο ιστορικό και ιερό μέρος που υπάρχει στον κόσμο: όταν μιλάμε για την Ιερουσαλήμ, μιλάμε για μια πόλη ευλογημένη και αγιασμένη στις 3 μονοθεϊστικές θρησκείες, μια πόλη που έχει ιδιαίτερη παράδοση και ιδιαίτερη ιστορία.
Το Παλαιστινιακό πρόβλημα ξεκίνησε 100 χρόνια πριν. Έχετε ακούσει για τη Διακήρυξη του Μπάλφουρ, που ήταν τότε πρωθυπουργός της Βρετανίας; Αυτός υποσχέθηκε στους Εβραίους ότι η Παλαιστίνη θα γίνει το κράτος τους. Από τότε ξεκίνησε η αδικία και το πρόγραμμα να σβηστεί η Παλαιστίνη από τον χάρτη. Αλλά η μεγαλύτερη καταστροφή έγινε το 1948, όταν εκατοντάδες χιλιάδες Παλαιστίνιοι διώχτηκαν από τα σπίτια τους και βρέθηκαν στους προσφυγικούς καταυλισμούς του Λιβάνου, της Συρίας, της Ιορδανίας και άλλων χωρών. Μέσα σε 2-3 μέρες έχασαν τα πάντα. Τι μπορεί να πει ένας άνθρωπος που ζούσε σε ένα χωριό, είχε σπίτι, είχε χωράφια, είχε όλα τα αγαθά που μας είχε δώσει ο Θεός, και μέσα σε 24 ώρες τα έχασε όλα; Τι να πει κάποιος που πετάχτηκε στο δρόμο μόνο με τα ρούχα που φορούσε και βρέθηκε στους καταυλισμούς γιατί έτσι ήθελαν οι ΗΠΑ και η Βρετανία;
Εμείς δεν τα έχουμε μόνο με το Ισραήλ, αλλά και με τους Αμερικανούς και ορισμένες ακόμη δυνάμεις που υποστηρίζουν αυτό το κατοχικό κράτος και συμμετέχουν στο έγκλημα. Διότι όποιος βλέπει πώς συμπεριφέρεται το Ισραήλ στους Παλαιστίνιους και σιωπά, συμμετέχει στο έγκλημα. Δυστυχώς, υπάρχουν κράτη στον κόσμο που κάνουν ότι δεν βλέπουν τίποτα. Γι’ αυτό κι εμείς απευθυνόμαστε στους ανθρώπους που έχουν συνείδηση, που καταλαβαίνουν τι σημαίνει ελευθερία, τι σημαίνει δικαιοσύνη, τι σημαίνει ειρήνη, και τους καλούμε να διαδώσουν το μήνυμά μας.
Είστε ιεράρχης του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου Ιεροσολύμων: ποιος είναι ο ρόλος της Ορθόδοξης Εκκλησίας στον αγώνα των Παλαιστινίων;
Εσείς οι Έλληνες, που σας αγαπάμε και σας εκτιμάμε πάρα πολύ, βιώσατε τη δουλεία επί Τουρκοκρατίας. Ξέρετε λοιπόν τι είναι να ζεις στην πατρίδα σου χωρίς ελευθερία και δικαιοσύνη. Όταν ξεσηκωθήκατε για την Ελευθερία και υψώθηκε η ελληνική σημαία στην πατρίδα σας, πολλοί ιεράρχες και κληρικοί της Ελληνορθόδοξης Εκκλησίας έπαιξαν θετικό ρόλο. Νομίζω ότι η εκκλησία πάντα πρέπει να παίζει ένα τέτοιο ρόλο, να στέκεται δίπλα στους ανθρώπους που πονάνε και αγωνίζονται. Αυτό κάνουμε στην Παλαιστίνη. Έτσι και η δική μου διακονία, ως ορθόδοξου αρχιεπισκόπου, δεν περιορίζεται μόνο στον εκκλησιαστικό χώρο ή μέσα στο Πατριαρχείο ή σε δραστηριότητες πνευματικές. Ο ρόλος της εκκλησίας είναι μέσα στην κοινωνία, στον κόσμο: αυτόν πρέπει να παρηγορούμε, σ’ αυτόν πρέπει να δίνουμε κουράγιο. Αν δεν το κάνουμε εμείς, ποιος θα το κάνει; Ο Χριστός πάντα στη ζωή του ήταν με τους πονεμένους ανθρώπους. Όταν πήγε στην Ιεριχώ, όπως αναφέρει το Ευαγγέλιο, πήγαν να τον υποδεχτούν και πολλοί πλούσιοι. Ο Ιησούς όμως έδωσε προσοχή στους φτωχούς, στους αμαρτωλούς, σε αυτούς που είχαν την ανάγκη Του.
Σήμερα λοιπόν πρέπει να μιλάμε για την υπόθεση της Παλαιστίνης: δεν πρόκειται περί «πολιτικής». Το λέω αυτό επειδή πολλοί Εβραίοι μας κατηγορούν, λέγοντας «γιατί ο Δεσπότης ανακατεύεται στα πολιτικά;». Κάνουν λάθος, δεν ανακατεύομαι στα πολιτικά όταν αγωνίζομαι για την Παλαιστίνη: επιτελώ το εκκλησιαστικό μου καθήκον σαν Ορθόδοξος, σαν Παλαιστίνιος, σαν Άραβας, σαν άνθρωπος που πιστεύει στα ανθρώπινα ιδανικά. Γι’ αυτό καλούμε όλους τους ελεύθερους ανθρώπους του κόσμου να σταθούν στο πλάι μας. Και λέω τους ελεύθερους, γιατί υπάρχουν δυστυχώς και άνθρωποι που πληρώνονται για να υποστηρίζουν το άδικο. Όμως είναι περισσότεροι οι ελεύθεροι άνθρωποι, οι καθαροί, αυτοί που δεν πληρώνονται – όπως εσείς! Επισκέφθηκα τον Άγιο Δημήτριο σήμερα και ήταν πολύ συγκινητική στιγμή: συναντήθηκα εκεί με γνήσιους Έλληνες, με γνήσιους Χριστιανούς που πιστεύουν στην ανθρωπότητα, που πιστεύουν ότι οι Παλαιστίνιοι πρέπει να αποκτήσουν την ελευθερία τους.
Τι είναι αυτό που δίνει, παρά τα συνεχή χτυπήματα, δύναμη στον Παλαιστινιακό λαό να αγωνίζεται;
Να σας πω καταρχήν κάτι που πρέπει να το καταλάβουν όλοι οι άνθρωποι. Εμείς οι Παλαιστίνιοι ως λαός, ως χώρα, δεν περιμένουμε αναγνώριση από κανέναν. Υπάρχουμε. Είτε μας αναγνωρίσει ο Τραμπ είτε δεν μας αναγνωρίσει, υπάρχουμε. Αν θα αναγνωρίσει ή όχι ο Αμερικανός πρόεδρος κάτι που υπάρχει έτσι κι αλλιώς, αυτό είναι δικό του πρόβλημα. Ο Τραμπ είτε δεν διαβάζει καλά την Ιστορία, είτε κάποιοι τον έχουν ταΐσει καλά με χρήματα για να μην βλέπει την Παλαιστίνη. Όμως η Παλαιστίνη υπάρχει και θα υπάρχει. Καμιά δύναμη δεν μπορεί να τη σβήσει από τον χάρτη. Οι Παλαιστίνιοι θα αγωνίζονται πάντα για την ελευθερία. Είναι αλήθεια ότι μερικοί συμπατριώτες μας αισθάνονται καμιά φορά απελπισία. Εγώ τους λέω: αγωνιζόμαστε και περιμένουμε 70 χρόνια, και είμαστε διατεθειμένοι να περιμένουμε άλλα 70 ή και 100 χρόνια. Αλλά δεν θα ξεχάσουμε την υπόθεση της Παλαιστίνης, επειδή το δικαίωμά μας να ζήσουμε με ελευθερία στη πατρίδα μας είναι απαράγραπτο.
Εσείς ζήσατε 400 χρόνια υπό τον οθωμανικό ζυγό. Και όμως, διατηρήσατε τη συνείδησή σας, ξεσηκωθήκατε, αποτύχατε, ματώσατε ξανά και ξανά, ώσπου τελικά αποκτήσατε την ελευθερία σας. Εμείς δεν θέλουμε βέβαια να μείνει η κατοχή 400 χρόνια! Αλλά όσα και να μείνει, κάποια μέρα τα παιδιά μας, ή τα παιδιά τους, που ακόμη δεν έχουν γεννηθεί, θα δουν την Παλαιστίνη ελεύθερη. Σήμερα οι σκοτεινές δυνάμεις του κόσμου μας θέλουν απελπισμένους: «Καθίστε ήσυχοι, δεν πρόκειται να αποκτήσετε ούτε κράτος ούτε ελευθερία», μας λένε. Θέλουν να αποδεχτούμε την κατάσταση όπως έχει. Αλλά δεν απελπιζόμαστε, επειδή το αίτημα για ελευθερία είναι δίκαιο και μπορεί να υλοποιηθεί.
Στη Μέση Ανατολή το Ισλάμ εμπνέει εκατομμύρια απελπισμένους ανθρώπους, ενίοτε ενισχύοντας και φονταμενταλιστικές δυνάμεις. Ποια τα περιθώρια και το μήνυμα του Χριστιανισμού και της Ορθοδοξίας σ’ αυτό το περιβάλλον;
Ας μιλήσουμε λοιπόν και για τα φανατικά κινήματα, όπως το Daesh (Ισλαμικό Κράτος). Τέτοιου είδους κινήματα τα υποστήριξαν και τα εξέθρεψαν οι ΗΠΑ και ισχυρές, πλούσιες χώρες της περιοχής μας: κοινός στόχος τους ήταν και είναι να καταστρέψουν την Ιστορία και την παράδοση της Μέσης Ανατολής. Το είδαμε στην Παλμύρα, που άντεξε χιλιάδες χρόνια, και την κατέστρεψαν μέσα σε λίγες ώρες. Το Daesh και οι άλλες ομάδες φανατικών και τρομοκρατών στην πραγματικότητα δεν πιστεύουν σε τίποτα, και οπωσδήποτε δεν εκπροσωπούν το Ισλάμ. Εμείς στην Παλαιστίνη, αλλά και στη Συρία, στο Λίβανο, την Ιορδανία και όλες τις αραβικές χώρες ζούσαμε εν ειρήνη, Χριστιανοί και Μουσουλμάνοι μαζί. Το Daesh ήρθε για να σπείρει διχόνοια μεταξύ Χριστιανών και Μουσουλμάνων, μεταξύ Σουνιτών και Σιιτών. Να έχουμε δηλαδή εμφύλιο πόλεμο μεταξύ των Αράβων και να ξεχάσουμε την κοινή υπόθεση της Παλαιστίνης. Το Daesh ειναι πρόγραμμα των Αμερικάνων: αυτοί τους έδωσαν όπλα, αυτοί τους έβαλαν στη Συρία. Οι Αμερικάνοι, που δεν έχουν παράδοση και ιστορία, καταστρέφουν την Ιστορία των άλλων λαών. Εμείς όμως στη Μέση Ανατολή είμαστε ενωμένοι. Αυτοί οι φανατικοί δεν εκπροσωπούν κανέναν, δεν εκπροσωπούν το Ισλάμ, δεν εκπροσωπούν τίποτα ανθρώπινο. Και τώρα όλοι καταλαβαίνουν τον βρώμικο ρόλο τους στη Μέση Ανατολή.
Έχετε ζήσει στην Ελλάδα, έχετε σπουδάσει εδώ…
Όταν έφτασε το αεροπλάνο στο Αεροδρόμιο Μακεδονία, και μας είπε η αεροσυνοδός «καλωσήρθατε στη Θεσσαλονίκη», ένιωσα μεγάλη συγκίνηση. Αυτή η πόλη είναι πολύ σπουδαία για μένα. Έζησα εδώ 7 χρόνια, και η Θεσσαλονίκη ζει πάντα μέσα μου. Άφησα την Θεσσαλονίκη το 1990 και πήγα στο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων και έγινα διάκονος, έπειτα πρεσβύτερος, και αρχιμανδρίτης επί Πατριάρχη Διοδώρου, αλλά δεν ξέχασα ποτέ τις πνευματικές και εθνικές εμπειρίες που έζησα εδώ. Η Ελλάδα με βοήθησε πάρα πολύ να καταλάβω ότι θεολογία δεν είναι μόνο τα κείμενα που διαβάζουμε, δεν είναι μόνο οι Άγιοι Πατέρες, δεν είναι μόνο η πνευματική ζωή. Πήγα βέβαια στο Άγιο Όρος και είχα την ευκαιρία να συναντηθώ εκεί με άγιους ανθρώπους. Εδώ όμως στη Θεσσαλονίκη έμαθα πως όποιος αγαπά την εκκλησία πρέπει να αγαπά και την πατρίδα του, και να αγωνίζεται μαζί με το λαό του για την πατρίδα του.
Πηγή: Δρόμος της Αριστεράς