Τον θαυμασμό του για το θράσος του ΣΥΡΙΖΑ, που έθεσε με σοβαρούς όρους το ζήτημα της αντιλιτότητας, εξέφρασε ο έγκριτος Γαλλοαιγύπτιος οικονομολόγος και διανοητής Σαμίρ Αμίν, παρουσιάζοντας παράλληλα τις αντιφάσεις στην αφήγηση του ΣΥΡΙΖΑ που δεν παρουσίασε plan B για λόγους “τακτικής”. Ο Σαμίρ Αμίν βρέθηκε στη χώρα μας στο πλαίσιο του συνεδρίου «Η πρωτοβουλία των Δελφών», που παρουσίασε εναλλακτικές για την κρίση χρέους και έθιξε και διεθνή ζητήματα όπως η ουκρανική κρίση. Τον συναντήσαμε στο κέντρο της Αθήνας και μας απάντησε τι θα έκανε αν ήταν ο ίδιος στη θέση της κυβέρνησης αλλά και τι θα έπρεπε να γίνει από δω και στο εξής.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΓΙΑΜΑΛΗ
28 Ιουνίου 2025
*Αν έπρεπε να πείτε κάτι στους Έλληνες πολίτες υπό τη σκιά ενός Grexit και του πώς αυτό παρουσιάζεται, τι θα λέγατε;
Noμίζω πως το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίστηκε στη σύγχρονη ελληνική Ιστορία είναι μία μεγάλη νίκη του λαού. Χαιρετίζω το κουράγιο, την εξυπνάδα του κόσμου. Ξέρω -και είναι εμφανές σε όλους- πως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι ένα ομογενές κόμμα, είναι το αποτέλεσμα συνδυασμού ανθρώπων που προέρχονται από διαφορετικούς χώρους, πράγμα πολύ θετικό, παρά τα προβλήματα που ίσως δημιουργεί. Δεύτερον, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει θράσος, μου αρέσει αυτό, είναι έτοιμος και έχει πει ρητά πως έχει πρόγραμμα αντιλιτότητας. Νομίζω πως το πρόγραμμα που έχει παρουσιάσει είναι καλό, συνεπές, έξυπνο. Η θρασύτητά του είχε σαν αποτέλεσμα την άνοδό του. Αντίστοιχο παράδειγμα είναι αυτό του Podemos. Την ίδια στιγμή, σχηματισμοί της ριζοσπαστικής Αριστεράς, στη Γαλλία για παράδειγμα, δεν χαίρουν της ίδιας αποδοχής. Ο κόσμος ψήφισε τους φασίστες.
Δεν είμαι στα δεξιά του ΣΥΡΙΖΑ, δεν είμαι ούτε αριστεριστής να μιλάω για σοσιαλιστικό παράδεισο. Ωστόσο, αν πρέπει να ασκήσω κριτική, θα έλεγα ότι υπήρχε μια αντίφαση στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ από την αρχή. Ενώ έχει σαφές πρόγραμμα αντιλιτότητας, στο θέμα της συμβατότητας με την Ευρωζώνη ήταν συγκρατημένος, αφήνοντας τον κόσμο να πιστέψει ότι ίσως είναι συμβατό. Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ σίγουρα γνώριζε πως υπάρχει αντίφαση, ήταν άρα θέμα τακτικής, διότι η πλειονότητα των Ελλήνων έχει αναπτύξει άθλιες ψευδαισθήσεις για την Ε.Ε. και το ευρώ, από τις οποίες δεν έχουν απαλλαγεί ακόμη. Πρόκειται για φοβερή αφέλεια.
* Με τη διαμορφωμένη μετεκλογική πραγματικότητα τι θα έπρεπε να γίνει;
Προεκλογικά θα μπορούσε να έχει τεθεί σοβαρότερα το θέμα. Θα έπρεπε, μετά την εκλογική νίκη, η κινητοποίηση του κόσμου να έχει κρατηθεί ζωντανή, να συζητά η κυβέρνηση με τους δρόμους, με τον κόσμο. Αν ήμουν στη θέση τής κυβέρνησης, μια μέρα μετά την εκλογή μου θα συναντούσα την τρόικα και θα τους έδινα το πρόγραμμά μου, θα έλεγα ότι αυτό θα εφαρμόσω, χωρίς παραχωρήσεις, γιατί στη βάση αυτού εκλέχθηκα και σέβομαι τη Δημοκρατία. Είναι αυτό συμβατό με την παραμονή της χώρας στην Ευρωζώνη και στην Ε.Ε., θα ρωτούσα. Αν μου έλεγαν ναι, θα έμπαινα σε διαπραγμάτευση για τους όρους. Αν μου έλεγαν όχι, θα διαπραγματευόμουν την έξοδο. Θα έπαιρνα άμεσα μέτρα για να είμαι σε θέση ισχύος στη διαπραγμάτευση, όπως τα capital controls. Αν παίρνουν οι δανειστές μέτρα εναντίον της Ελλάδας, θα έπαιρνα κι εγώ μέτρα εναντίον τους. Αυτό είναι plan B. Δεν υπήρχε. Έτσι, η κυβέρνηση πήγε σε διαπραγμάτευση, με τους δανειστές να ζητούν την πλήρη συνθηκολόγηση. Δεν είναι ζήτημα οικονομίας, αλλά πολιτικής. Η Ε.Ε. και η Ευρωζώνη φτιάχνουν μέτωπα στο παγκόσμιο νεοφιλελεύθερο σύστημα, που κυβερνάται αποκλειστικά από το παγκόσμιο κεφάλαιο, δεν αποδέχονται καμία παρέκκλιση από τον νεοφιλελευθερισμό. Οποιαδήποτε παρέκκλιση θεωρείται παράνομη και την αντιμάχονται με κάθε μέσο. Οι Έλληνες, ψηφίζοντας ΣΥΡΙΖΑ, διέπραξαν παρανομία.
* Άρα δεν σέβονται τη Δημοκρατία;
Καθόλου. Η Ε.Ε. οικοδομήθηκε ώστε να απολεστεί το νόημα της Δημοκρατίας. Η Ε.Ε. και ο νεοφιλευθερισμός έχουν τσιμεντοποιηθεί, οτιδήποτε άλλο εκλαμβάνεται ως παράνομο. Ο Ζισκάρ ντ’ Εστέν είχε δίκιο όταν έλεγε πως το Σύνταγμα είναι υπέροχο, διότι τώρα ο σοσιαλισμός είναι παράνομος στην Ευρώπη. Το εγχείρημα οικοδομήθηκε για να ανατρέψει τον συσχετισμό δυνάμεων μετά την ήττα του ναζισμού το ’45, που ήταν σχετικά πιο προνομιακό για τις λαϊκές μάζες, να δώσει ξανά νομιμοποίηση στην μπουρζουαζία και εξουσία. Αυτό ήταν σαφές και από τη δράση του Ζαν Μονέ. Οι Έλληνες πρέπει να ξέρετε πως η Ευρώπη, στη σύγχρονη Ιστορία της Ελλάδας, δεν έχει φερθεί καλά. Ο βρετανικός στρατός δεν ήρθε για να σας απελευθερώσει, το είχατε κάνει μόνοι σας, ήρθε για να εδραιώσει ένα καθεστώς με τους συνεργάτες των Γερμανών και να καταστρέψει τον ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ. Οι Έλληνες ξέχασαν πως αυτή είναι η πραγματική Ευρώπη. Πέρασαν τα χρόνια, μετά ήρθε το ΠΑΣΟΚ. Συζήτησα το θέμα με τον Ανδρέα Παπανδρέου, τον ρώτησα γιατί δεν μένει εκτός Ευρώπης. Είχε πει ότι θα δούμε πού συμφωνούμε και πού διαφωνούμε, διότι δεν υπάρχει συνεπής εναλλακτική, ωστόσο η πίεση ήταν μεγάλη και οι Έλληνες είχαν γιγαντιαίες ψευδαισθήσεις. Είχα φίλους που έλεγαν πως η Ελλάδα δεν πρέπει να είναι ένα “βαλκανικό κράτος στην Ευρώπη, αλλά ένα ευρωπαϊκό κράτος στα Βαλκάνια”. Πολύ αφελής σκέψη. Μετά με το ευρώ, τα πράγματα έγιναν ακόμη χειρότερα. Καταλαβαίνω πως δεν είναι εύκολο έπειτα από την αυτήν την ιστορία να πας πίσω…
* Τις εβδομάδες που μας πέρασαν είχαμε κάποιες συγκεντρώσεις ενάντια στη λιτότητα και κάποιες συγκεντρώσεις υπέρ της λιτότητας, ενδεδυμένες τον μανδύα του ευρωπαϊσμού. Αυτή η πόλωση κάνει καλό;
Είναι πιθανό να καταλήξει άσχημα. Δεν ξέρω αν η στρατηγική της Ε.Ε. είναι να καταστρέψει την Ελλάδα ξεκινώντας από τον ΣΥΡΙΖΑ και την ελπίδα που δημιούργησε… Θα πήγαινα και ακόμη πιο πέρα. Θεωρώ πως οι Ευρωπαίοι είναι ικανοί για όλα, ακόμη και για ένα φασιστικό πραξικόπημα, όπως συνέβη στην Ουκρανία. Νομίζω πως ο στόχος είναι να καταστραφεί το παράδειγμα του ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα διότι, ακόμη κι αν επιτύχει κατά 10-20%, υπάρχει το έδαφος και στις άλλες χώρες που η λιτότητα είναι υπαρκτή να γίνει στροφή προς τη ριζοσπαστική Αριστερά. Θέλουν να σκοτώσουν τον ΣΥΡΙΖΑ, λοιπόν, όσο είναι μικρός. Δεν είναι αργά όμως, υπάρχει χρόνος ακόμη και σε περίπτωση αποδοχής μιας πλήρους συνθηκολόγησης και εφαρμογής της λιτότητας να κινητοποιηθεί ο κόσμος με ένα σαφές σχέδιο που θα λέει πως η λιτότητα είναι ταυτόσημη με την Ευρώπη, αλλά υπάρχει εναλλακτική, αυτή της εξόδου.
Πηγή: www.avgi.gr
Τα άρθρα που δημοσιεύουμε δεν απηχούν αναγκαστικά τις απόψεις μας και δεν δεσμεύουν παρά τους συγγραφείς τους. Η δημοσίευσή τους έχει να κάνει όχι με το αν συμφωνούμε με τις θέσεις που υιοθετούν, αλλά με το αν τα κρίνουμε ενδιαφέροντα για τους αναγνώστες μας.