Οι στρατιωτικές δυνάμεις στην Κύπρο 2022

19 Απριλίου 2022

Ανάλυση: Δρ Άριστος Αριστοτέλους                                                                                                                               

Με εξαίρεση οριακή μείωση αρμάτων και ανεπαίσθητη ενίσχυση πολυεκτοξευτήρων πυραύλων στα κατεχόμενα, τα αριθμητικά δεδομένα, τόσο των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων όσο και της Εθνικής Φρουράς (Ε.Φ.) το 2022, παραμένουν σχεδόν αμετάβλητα όπως και οι αναλογίες δυνάμεων μεταξύ τους. Ωστόσο εγγενή και άλλα προβλήματα στην Ε.Φ. όπως αυξανόμενες απαιτήσεις συντήρησης, δυσκολίες αντικατάστασης πεπαλαιωμένου υλικού  και διεθνείς περιορισμοί, ωθούν τη Δύναμη σε  διάβρωση ικανοτήτων.

Οι διαπιστώσεις και τα συμπεράσματα αυτά προκύπτουν από τη συγκέντρωση και ανάλυση στρατιωτικών δεδομένων και πληροφοριών των αντιπάλων πλευρών στην Κύπρο τα οποία περιλαμβάνονται στην έκθεση του Κυπριακού Κέντρου Στρατηγικών Μελετών (ΚΚΣΜ) για τις «Στρατιωτικές Δυνάμεις στην Κύπρο το  2022» και τα οποία αναλύει και παρουσιάζει ο επικεφαλής του Κέντρου Δρ  Άριστος Αριστοτέλους.

Ο κ. Αριστοτέλους επισημαίνει ότι ενώ τα μέτρα της Ουάσιγκτον κατά της Τουρκίας για την αγορά S-400 και πιο πρόσφατα οι κυρώσεις κατά της Πολεμικής Βιομηχανίας της Ρωσίας, ένεκα του Ουκρανικού, δεν επηρεάζουν τις κατοχικές δυνάμεις, το αντίθετο συμβαίνει με την κυπριακή Εθνοφρουρά. Από τη μια, οι προτροπές των ΗΠΑ για απαλλαγή της Ε.Φ. από τα οπλικά συστήματα της Ρωσίας, που αποτελούν πέραν του 60% του βαρέως οπλισμού της δύναμης –  και ήδη άρχισε να υλοποιείται με πώληση των ελικοπτέρων Mi-35P  –  και από την άλλη, η συμμόρφωση της Λευκωσίας με τις κυρώσεις της ΕΕ κατά των ρωσικών βιομηχανιών, θέτουν την άμυνα της Κύπρου ενώπιον εφιαλτικών προκλήσεων και διλλημάτων που δύσκολα μπορούν να απαντηθούν.

Σημειώνεται, αναφέρει ο κ. Αριστοτέλους, ότι οποιαδήποτε προσπάθεια απαλλαγής από το ρωσικό οπλισμό, που δεν είχε εκ των προτέρων μελετηθεί και προγραμματιστεί,  και απλής αντικατάστασης του, αποτελεί επίπονο, μακρόπνοο και δαπανηρό εγχείρημα για να υλοποιηθεί. Την ίδια ώρα καθώς θα συντελούνται αυτές οι προφανώς επιβληθείσες εκ των έξω διεργασίες για το ΓΕΕΦ, η Κύπρος –  μέχρι την ολοκλήρωση και εμπέδωση των αλλαγών  –  θα παραπαίει στον αμυντικό σχεδιασμό και θα παραμένει εξόχως  εκτεθειμένη στην τουρκική στρατιωτική απειλή, δεδομένου ότι στο διάστημα αυτό θα μεταβάλλονται αρνητικά για την Ε.Φ. οι αριθμητικοί συσχετισμοί και αναλογίες δυνάμεων με τις Κατοχικές Δυνάμεις που το 2022, σύμφωνα με την Έκθεση του ΚΚΣΜ,  έχουν ως ακολούθως.

ΕΜΨΥΧΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ

Κυπριακή Δημοκρατία: Το ανθρώπινο δυναμικό της Ε.Φ. παραμένει  γύρω στις 9.500. Η δε μειωμένη θητεία στους 14 μήνες από τους 24 μήνες έχει οξύνει τα ήδη υπάρχοντα προβλήματα υποστελέχωσης, οργάνωσης, εκπαίδευσης και διοίκησης της Δύναμης.

Οι έφεδροι ανέρχονται γύρω στις 48.000.

Στο σύνολο του ανθρώπινου στρατιωτικού δυναμικού στην πλευρά της Κυπριακής Δημοκρατίας, περιλαμβανομένης της  ΕΛΔΥΚ, είναι 58.450.

Κατοχικές Δυνάμεις: Οι κατοχικές δυνάμεις είναι 34.000.

Οι Τουρκοκύπριοι ένοπλοι ανέρχονται στις 3.000 και 26.000 οι έφεδροι.

Το σύνολο του στρατιωτικού ανθρώπινου δυναμικού στα κατεχόμενα ανέρχεται στις 63.000.

Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι:

• Για κάθε ένα Εθνοφρουρό αναλογούν 3,6 Τούρκοι στρατιώτες.
• Στο σύνολο του ανθρώπινου στρατιωτικού δυναμικού, για κάθε ένα στρατιώτη στην Κ.Δ. αναλογούν 1,08 στρατιώτες στα κατεχόμενα.

ΟΠΛΙΣΜΟΣ

Άρματα Μάχης: Η Ε.Φ. διαθέτει 134 άρματα μάχης εκ των οποίων τα 82 (61%) είναι ρωσικά T-80U. Oι τουρκικές  κατοχικές δυνάμεις διαθέτουν 329 άρματα μάχης (13 λιγότερα από πέρσι) αμερικανικής και γερμανικής προελεύσεως.

Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι:

• Για κάθε άρμα μάχης της Ε.Φ αναλογούν 2,4 τουρκικά.

 Τεθωρακισμένα Οχήματα Μεταφοράς Προσωπικού (ΤΟΜΠ)/ Μάχης (ΤΟΜΑ):

ΤΟΜΠ: Η Ε.Φ. διαθέτει συνολικά 294 ΤΟΜΠ και οι τουρκικές δυνάμεις 492. Για κάθε 1 ΤΟΜΠ της Ε.Φ αναλογούν 1,6 τουρκικά.

ΤΟΜΑ: Η Ε.Φ. διαθέτει 70 ΤΟΜΑ εκ των οποίων 43 (61%) είναι ρωσικά ΒΜΠ-3 και οι κατοχικές δυνάμεις 147 – περίπου τα διπλάσια.

Άλλος Οπλισμός: Στο σύνολο του οπλισμού και του υλικού της Ε.Φ. η κατάσταση παραμένει αριθμητικά αμετάβλητη και σημαντικό μέρους αυτού πεπαλαιωμένο, με αυξημένες ανάγκες συντήρησης και αντικατάστασης. Στις κατοχικές δυνάμεις, το σύνολο του στρατιωτικού δυναμικού είναι σε καλή μηχανική και λειτουργική κατάσταση.

 Αεροπορία – Αντιαεροπορία – Ναυτικό :

Ένεκα απουσίας αντίστοιχων κυπριακών αεροπορικών και ναυτικών μέσων, η Τουρκία έχει πλήρη υπεροχή στον αέρα και στη θάλασσα.

Στην Αεροπορία, χωρίς καθόλου πολεμικά σκάφη, τα μόνα κάπως αξιόλογα πτητικά μέσα που διαθέτει η Κύπρος στον τομέα αυτό θα μπορούσαν να θεωρηθούν ίσως τα ρωσικά επιθετικά ελικόπτερα Mi-35P, τα οποία ωστόσο από το 2021 βρίσκονται σε προχωρημένη διαδικασία πώλησης και αφαίρεσης τους από τη δύναμη της Ε.Φ.

Οι αντιαεροπορικές δυνατότητες της Κ.Δ: Εκτός από κάποια μέσα τοπικής άμυνας, για την αντιμετώπιση της απειλής από τον αέρα η Ε.Φ. στηρίζεται εξολοκλήρου (100%) όσον αφορά τα αντιαεροπορικά μέσα μικρού και μέσου βεληνεκούς στα ρωσικά συστήματα εδάφους αέρος Tor M-1 και Buk Μ1-2.

Στο Ναυτικό, η Κύπρος διαθέτει αριθμό σκαφών για περιπολίες και επιχειρήσεις SAR αλλά εκτός από κάποια  βλήματα Exoset, δεν υπάρχει καμία ουσιαστική ικανότητα αντιμετώπισης του τουρκικού στόλου ή των παράνομων δραστηριοτήτων του στην κυπριακή ΑΟΖ.

Άμυνα – Οικονομία: Ο ετήσιος μέσος όρος δαπανών στον τομέα της άμυνας κατά την τετραετία 2018  – 2021 ήταν €349.7εκ. εκ των οποίων ποσοστό 78,2% αφορούσε μισθούς και άλλα οφέλη προσωπικού, περιλαμβανομένου και 1,9% για σκοπούς Διοίκησης. Για την ίδια περίοδο ποσοστό 10% κατά μέσο όρο διατίθεντο κατ’ έτος για εξοπλισμούς και γύρω στο 6% για συντηρήσεις.

Βρετανικές δυνάμεις: Το ανθρώπινο δυναμικό στις Βρετανικές Βάσεις στην Κύπρο ανέρχεται στις 2260. Για τις επιχειρησιακές τους ανάγκες στην περιοχή, στο πλαίσιο της “Οperation Shader”, διαθέτουν σμήνος 8 μαχητικών αεροσκαφών τύπου Tornado GR4 και 6 Typhoon FGR4.

ΟΥΝΦΙΚΥΠ: Αυξημένη σε ανθρώπινο δυναμικό παρουσιάζεται σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια η Ειρηνευτική Δύναμη των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο, η οποία ανέρχεται στα 923 από 833 το 2021.

Πηγές: Τα στοιχεία της Έκθεσης προέρχονται από ανοικτές πηγές προσβάσιμες  στο κοινό, όπως   το ΔΙΣΜ, το ΔΙΕΣ, ο ΟΑΣΕ, το ΝΑΤΟ, ο ΟΗΕ, το Υπουργείο Οικονομικών της Κύπρου, η Διεθνής Τράπεζα,  κ.λπ. Επίσης σημειώνεται ότι σε επιτελική σύγκριση των δυνάμεων προσμετρούνται διάφοροι παράγοντες, είτε μετρίσιμοι, είτε ποιοτικοί, όπως και άλλα  υποκειμενικά στοιχεία.