COP26: Η αδράνεια μεταμφιεσμένη σε δράση

Μια κλιματική σύνοδος συμβιβασμών, πράσινου ξεπλύματος και χαμηλών στόχων.

Του Μιχάλη Παναγιωτάκη
14 Νοεμβρίου 2021

Η κλιματική σύνοδος COP26 στη Γλασκώβη, έκλεισε χθες το βράδυ με άλλον ένα συμβιβασμό που θα χρειαστεί να ιδρώσουν διμοιρίες ολόκληρες επικοινωνιολόγων για να θεωρηθεί θετικός.

Είχε πάντως ξεκινήσει με έναν εξαιρετικά ταιριαστό συμβολισμό: τον πρόεδρο των ΗΠΑ να παρελαύνει στους δρόμους της Σκωτίας, μέσα σε ένα αυτοκίνητο άνω των διακοσίων ίππων, με συνοδεία ασφαλείας 20 αμαξιών, που μεταφέρθηκαν εκεί όλα μαζί με ειδικά διαμορφωμένο 747, πολλαπλά μεταγωγικά αεροπλάνα – κολοσσούς C-17 και όλα αυτά με ενδιάμεσο σταθμό τη Ρώμη, όπου το προεδρικό κομβόι παρήλασε με 85 οχήματα:

To COP26, φεστιβάλ ρύπων το ίδιο, ήταν το σόου πολιτικών και επιχειρήσεων, όχι επιστημόνων, περιβαλλοντολόγων, ή μηχανικών, πολλώ δε μάλλον δεν είναι των ακτιβιστών και των κατοίκων του πλανήτη. Ένα event της “πράσινης επιχειρηματικότητας” σε ένα τσίρκο παθητικής ανοχής της επιδείνωσης όλων των δεικτών, που θα κάνει σύντομα την Γκρέτα Τούνμπεργκ να βγει – εύλογα – στον ένοπλο….

Πρόκειται άλλωστε για μια σύνοδο στην οποία συμμετέχουν περισσότεροι εκπρόσωποι εταιρειών υδρογονανθράκων από εκπροσώπους χωρών και στην οποία ομιλητής ήταν – μεταξύ άλλων παρομοίων – ο πλουσιότερος άνθρωπος στον πλανήτη Jeff Bezos, ο οποίος έταξε 10 δισεκατομμύρια δολάρια (όσο αυξήθηκε η αξία της περιουσίας του κατά τη διάρκεια της πανδημίας μέσα σε μια ημέρα)…

… για να βοηθήσει στην προσπάθεια άμβλυνσης της κλιματικής αλλαγής, ενώ π.χ. χρηματοδοτεί πολιτικούς που μάχονται για την έντασή της. Η Ρωσία και η Κίνα απουσίαζαν από τη διάσκεψη κορυφής – τουλάχιστον δια των ηγετών τους, όπως και η Βραζιλία, η Τουρκία και Σαουδική Αραβία.

Παράλληλα, ενώ η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας – οργανισμός υπό τον ΟΟΣΑ, όχι ακριβώς προπύργιο ακραίων περιβαλλοντιστών – σε μια σχετικά μετριοπαθή και κατά πολλούς υπεραισιόδοξη έκθεσή της, αναφέρει εκπεφρασμένα πως για να υπάρχει η πιθανότητα να μην υπερβεί η παγκόσμια μέση θερμοκρασία την αύξηση κατά 1,5οC από τον προβιομηχανικό μέσο όρο (που είναι ένα κρίσιμο όριο), θα πρέπει να σταματήσουν από φέτος όλα τα έργα εξόρυξης υδρογονανθράκων στον κόσμο, προς γενική αγανάκτηση:

Μέσα σε αυτό το δυσοίωνο πλαίσιο, το όλο κλιματικό δρώμενο της Γλασκώβης αφορούσε σχεδόν αμιγώς το φαίνεσθαι. Ίσως το μείζον γεγονός της συνόδου, η συμφωνία για το κλίμα μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας που επιτεύχθηκε στην COP26, έχει περισσότερο γεωπολιτική, παρά άμεσα πρακτική σημασία.

Είναι ενδεικτικό πως τα “καλά νέα” που διακινήθηκαν στις ημέρες του COP26 αφορούν:

Η πίεση από τα κάτω ήταν παρούσα στη Γλασκώβη, αλλά δεν είχε καμία επικοινωνία με τα κέντρα λήψης αποφάσεων του συνεδρίου, την επικράτεια των επιχειρήσεων και των λόμπι

Το αποτέλεσμα ήταν όλο αυτό το σχεδόν διαφημιστικό χάπενινγκ, στην αισθητική και στο περιεχόμενό του, όπου θεατρικό τω τρόπω, χώρες αναλάμβαναν δεσμεύσεις τις οποίες, μπορεί να τηρήσουν ολικώς, μερικώς ή να μην τις τηρήσουν καθόλου, χωρίς να υπάρχει κανένας μηχανισμός για να επιβληθεί αυτό. Στο COP26, το παγκόσμιο σύστημα παρουσιάστηκε απαλλαγμένο από το άγχος του να είναι υπόλογο για την κλιματική έκτακτη ανάγκη, ανακοίνωσε ήπιες παρεμβάσεις μέσα στα πλαίσια και υπέρ των επιχειρηματικών σχεδίων των μεγάλων οικονομικών συμφερόντων και θεώρησε πρωτεύουσα την ανάγκη διατήρησης του status quo. Η πλανητική κρίση μας είπαν δεν μπορεί να υφίσταται πέρα από τα οικονομολογικά πλαίσια. Και επειδή καμία κρίση δεν χωρά στα νεοκλασικά οικονομολογικά πλαίσια, δεν είναι στα αλήθεια κρίση: θα είναι εν τέλει, χάρη στο θαυματουργό χέρι της αγοράς, όλα υπό έλεγχο.

Στην κατάληξη του συνεδρίου ο Ασάντ Ρεχμάν εκπροσωπώντας το κίνημα της κλιματικής δικαιοσύνης έδωσε φωνή στην απογοήτευση και στην οργή για την αδράνεια και τον κυνισμό των ισχυρών: 500 χρόνια αποικιοκρατίας και ρατσισμού και ακόμα και σήμερα τα κέρδη σας μετράνε περισσότερο από τις ζωές των υποτελών λαών.

Αλλά για το πώς το COP26, αποτυπώνει ακριβώς το ιδεολογικό πλαίσιο της νεοφιλελεύθερης διαχείρισης της κλιματικής κρίσης, θα γράψουμε σε επόμενο άρθρο…

Εικόνα: Changing της Alisa Singer, από τον ιστοχώρο του IPCC

Πηγή: kosmodromio.gr

Τα άρθρα που δημοσιεύουμε δεν απηχούν αναγκαστικά τις απόψεις μας και δεν δεσμεύουν παρά τους συγγραφείς τους. Η δημοσίευσή τους έχει να κάνει όχι με το αν συμφωνούμε με τις θέσεις που υιοθετούν, αλλά με το αν τα κρίνουμε ενδιαφέροντα για τους αναγνώστες μας.