Σκιές εξωτερικής πολιτικής με διπλωματία “για τα μπάζα”

του Κ.Ι.Αγγελοπουλου

Φυσικό ειναι να απορροφά σήμερα το ενδιαφερον της ελληνικής κοινωνίας και των μέσων ενημέρωσης το τεραστίων διαστάσεων πρόβλημα της άθλιας δημοσιονομικής κατάστασης της χώρας μας.Αυτή η κατάσταση, σε συνδυασμό με την πολιτική ανικανότητα της ΕΕ να παρέμβει το αθλιο παιχνιδι των ευρωατλαντικών τραπεζικών κερδοσκόπων,που “αρμέγουν” την Ελλάδα και”λιγουρεύονται” όλοκληρο το “νότο” του ευρω,έχει προκαλέσει σοκ στους Ελληνες πολίτες.Και βέβαια το οικονομικό κουρέλιασμα προκαλεί βαθιά απογοήτευση για τις πολλών ετών αξιοθρήνητες,”κολπατζίδικες” δημοσιονομικές πολιτικές των ελληνικών κυβερνήσεων,που τώρα αποκαλύπτονται “μεγαλοπρεπώς”,σε όλες τις πτυχές τους. Το πρόβλημα ειναι πλέον πολύ μεγάλο και πιέζει αγρίως μια καταπτοημένη πολιτική ηγεσια ,που καλείται σήμερα να εκτελέσει γονατισμένη ένα οικονομικό πρόγραμμα ευθέως αντίθετο με την προεκλογική οικονομική “ατζέντα” του Γ.Ανδρ.Παπανδρέου.

Ομως ή όλη “ατμόσφαιρα” που διαμορφώθηκε,ιδίως τις τελευταιες ιδίως εβδομάδες,σε βάρος της χώρας μας στη διεθνή σκηνή,και η οποία έχει όπως φαινεται,επηρεάσει άσχημα το ηθικό της ελληνικής κυβέρνησης,οδηγεί και σε ένα άλλο πολιτικό πεδίο τα εθνικά πράγματα: Η Ελλάδα εμφανίζεται γεωπολιτικά ακομη πιό αδύναμη απ ‘ότι στο πρόσφατο παρελθόν στο διεθνές περιβάλλον της. Η Ελλάδα,με νωθρή,άτολμη αν όχι και συμπλεγματική εξωτερική πολιτική την τελευταια 15ετία,κατέχει μια ευάλωτη και όχι πολύ “ενδιαφέρουσα” πλέον θέση στο διεθνές περιβάλλον της βορείως,ανατολικώς και νοτίως.

Κινούμενη μηχανικά ή σπασμωδικά μεταξύ των “γραμμών” που μεταφέρουν οι ΗΠΑ στην Αθήνακαι των πολιτικών “πλαισίων” μιας Ευρώπης(ΕΕ)άνευ συγκροτημενης, κοινής εξωτερικής πολιτικής, η(γαλαζοπράσινη) ελληνική ηγεσία πορεύεται χωρίς συγκεκριμένους στόχους. Στερούμενη διπλωματικών πρωτοβουλιών στην περιοχή της και ανευ σχεδίων εθνικής στρατηγικής η ελληνική πολιτική τάξη εξουσίας,αναζητεί “πλάτες” και “προστασίες” από Αμερικανούς “φίλους” και από κάποια χωρίς αξία επίσημα “πολιτικά” κείμενα των Ευρωπαίων εταιρων της,που υποτίθεται “καλύπτουν” την Ελλάδα. Αποτελέσματα αυτής της τακτικής ειναι,ότι η Ελλάδα

α)δεν διαθέτει επί μέρους πολιτικές συμμαχίες στην Ευρώπη(όπου άλλωστε έχει καταγραφεί ως”παιδί” των ΗΠΑ στις εξωτερικές υποθέσεις),
β)υπόκειται διαρκώς στις πιεστικές “συστάσεις” της Ουάσινγκτον σε κάθε εξέλιξη των θεμάτων εξωτερικής πολιτικής-ελληνοτουρκικά, ευρωτουρκικές σχέσεις, Κυπριακό, “μακεδονικό”,βαλκανικές υποθέσεις, σχέσεις με τη Μόσχα
γ)απέχει από πολιτικές που θα μπορούσε να ασκήσει στην Ανατολική Μεσόγειο και στην περιοχή της Μ. Ανατολής( κυρίως για να μην “ενοχλεί” την Τουρκία)
δ)βρίσκεται διαρκώς σε άμυνα και σε αναζήτηση “παρεμβάσεων” τρίτων, κάθε φορά που ένας γείτονας είτε ισχυρός (Τουρκια)είτε αδύνατος(Σκόπια,Αλβανία)της δημιουργεί προβλήματα με τις πολιτικές του.

Αν τα πράγματα έτσι είχαν έως χθές, εύκολα αντιλαμβανεται κανείς,πόσο περισσότερο έχει αδυνατίσει τώρα η διεθνής θέση μιάς καταχρεωμένης,στα όρια της πτώχευσης,χώρας,η ηγεσία της οποίας εκλιπαρεί τη διεθνη πολιτική και οικονομική κοινότητα για δανεικά με το κατά δύναμην ολιγότερο …υψηλό επιτόκιο. Ειναι, λοιπόν, μάλλον εύκολο να σκεφθεί κανείς,το κατα πόσον ειναι δυνατόν σήμερα να αποκομίσει πολιτικά κέρδη και πάντως να αποφύγει ζημίες η Ελλάδα,αν η κυβερνηση του Γ.Παπανδρέου πραγματοποιήσει την “απειλή” της και ανοίξει διάλογο για το Αιγαίο με την Αγκυρα και αν προωθήσει “αποφασιστικά” την υπόθεση του “μακεδονικού” ζητήματος. Ευκολο, τέλος, ειναι να υποθέσει κανείς τη θέση στην οποια θα βρίσκεται στο εξης και για μεγάλο διαστημα η ελληνική ηγεσία στην ΕΕ,στο ΝΑΤΟ και γενικότερα σε μεγάλους διεθνείς οργανισμούς,όταν θα έχει να υπερασπιστει υποθέσεις εξωτερικής πολιτικής της (Αιγαίο και “ευρωπαϊκή” πορεία της Τουρκίας,πολιτική λύση Κυπριακού,”ονομασία” της ΠΓΔΜ),αντιμέτωπη με “στρατηγικές” και πιέσεις”τρίτων”.

Μπορεί μάλλον να υποθέσει κανείς,ότι ο κ.Παπανδρεου,όταν ανακοίνωνε βιαστικά(γιατί άραγε;) αμέσως μετά την εκλογική του νικη την πρόθεση του για πολιτικό διάλογο με την Αγκυρα, μάλλον δεν ειχε ακόμη αντιληφθεί την έκταση της οικονομικής ζημίας που εχει υποστεί η Ελλάδα στην ΕΕ και την παγίδευση της Αθήνας στις κερδοσκοπικές τεχνικές του αδίστακτου τραπεζικου συστήματος που,”διευκολύνοντας” τα χρέη της , εγκαταστάσθηκε στα “σωθικά” της εθνικής οικονομιάς από το 2001. Τώρα,με την Ελλάδα του ευρώ “στραπατσαρισμένη” τόσο από τα φανερά όσο και από τα ύπουλα κτύπήματα που δέχεται από τους “τεχνοκράτες” των Βρυξελλών,από τη Γερμανία, από κυνικούς Ευρωπαίους και Αμερικανούς σπεκουλαδόρους,παράγοντες μεγάλων τραπεζών και διεθνών οικων”αξιολόγησης”,πόσο θα στεκόταν “ορθια” η ελληνική διπλωματία απέναντι στην Τουρκία,αν θα άνοιγε προσεχώς διάλογο μαζί της- και,εννοείται,κάτω από το”βλέμμα” της Ουάσινγκτον και του Λονδινου(Κυπριακό γαρ);

Και με ποιές δυναμεις η ελληνική ηγεσία θα υπερασπιζόταν έναντι της Τουρκίας και των ευρωατλαντικών φίλων της την ηγεσια της Κυπριακής Δημοκρατίας, αν θα”στράβωναν” άσχημα αύριο οι διαπραγματεύσεις για λύση,αν η τουρκική αδιαλλαξία θα εφτανε “στο απροχώρητο”;Κι’αν προσεχώς,η Τουρκια δυνάμωνε τις στρατιωτικές πιέσεις της στο Αιγαίο ή προκαλούσε αεροναυτική ένταση νότια του Κστελόριζου εξαιτίας του ανοικτού(από απαράδεκτη ατολμία της Αθήνας)ζητήματος ορίων ελληνικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης(ΑΟΖ),θα έβρισκε δυνάμεις η ελληνική κυβέρνηση για να αντιμετωπίσει τετοιες καταστάσεις;

Τέτοια ερωτήματα τίθενται,όχι μόνο λόγω της σημερινής οδυνηρής δημοσιονομικής “περιπετειας” της χώρας που της αφαιρεί πολιτικές δυναμεις στη διεθνή σκηνή,αλλά επειδή είναι άνευρη και ελάχιστα παραγωγική η εξωτερική πολιτική της Ελλάδας εδώ και κάμποσα ΧΡΟΝΙΑ,πολύ ΠΡΙΝ σημειωθεί,δηλαδή,η κρίση που γονάτισε τώρα την ελληνική ηγεσία. Αν οι ελληνικές κυβερνησεις είχαν βάλει στέρεες βάσεις στην ελληνική εξωτερική πολιτική από τη δεκαετία ΄90 και πάντως από την επομένη της κρίσης στα Ιμια, τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά σήμερα για την ελληνική διπλωματία,έστω και κάτω απ΄το βάρος της μεγαλης δημοσιονομικής κρίσης.

Ομως, δυστυχώς,εδώ και χρόνια,οι ελληνικές κυβερνήσεις αναζήτησαν(και συχνά βρήκαν)μόνο ευκαιρίες για “ηπιες”,δηλαδή όχι ιδιατέρως “ενοχλητικές”για τον “διεθνη παράγοντα”(βλ.ΗΠΑ,Βρεταννία),πολιτικές πρωτίστως στα ελληνοτουρκικά και στην υπόθεση της Κύπρου.”Βολικά” δόγματα δήθεν”μοντέρνα”, απολύτως ποσφερόμενα για πολιτική τεμπελιά(όπως εκείνο του πολιτικού “εκπολιτισμού” της Τουρκίας μέσω ενταξιακής πορειας της στην ΕΕ)”κατανόηση” και προχωρημένος “ρεαλισμός” στο Κυπριακό,ανοχή εντυπωσιακή στις επιθετικές πολιτικές της Αγκυρας στη Δ.Θράκη και παραλλήλως μία άνευ πολιτικής στήριξης “ψυχραιμία” απέναντι στην στρατιωτική πίεση της Τουρκίας στο Αιγαίο,αυτές ήταν οι “βάσεις” της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής αυτά τα χρόνια,της πολιτικής που πολυ αγάπησαν οι “αραχτοί” των πολιτικών “ρετιρέ”της Αθήνας .

Ατολμη -και ανοήτως “μυστική” σε σημαντικό βαθμό -διπλωματία,υπουργικά στεγανά,”ημέτεροι” και βλακώδη “απόρρητα” στο υπουργείο Εξωτερικών, λειψή συνεργασία με το υπουργείο Αμυνας, έλλειψηε μπιστοσύνης στις ενοπλες δυναμεις και πλήρης σύγχυση σχετικά με το μεγεθος και τον εκσυγχρονισμό τους.Με δεδομένα αυτά τα στοιχεία,και με αξιοθρήνητα”βαποράκια” σε μεσα ενημέρωσης στην υπηρεσία του “συστήματος”,προκειμένου να κρύβονται κατα το δυνατόν οι τεμπελιές και οι αδυναμίες της, η ελληνική εξωτερική πολιτική ειναι από καιρό στο “ραλεντί” ,όποτε η τωρινή κρίση δεναλλάζει κάποια θετικά δεδομένα της, απλώς υπογραμμίζει εντονότερα την ΑΝΑΠΗΡΙΑ της. Ψευδολογούν ,λοιπόν, ή επιπολαίως αστοχούν όσοι εμφανίζονται ανήσυχοι για τις προοπτικές ελληνικής εξωτερικής πολιτικής,ειδικώς ΣΗΜΕΡΑ,”λόγω τηςκρίσης”.Η εξωτερική πολιτική ειναι ΠΡΟ ΠΟΛΛΟΥ στην “εντατική”.Και οιελληνικές κυβερνήσεις την φροντίζουν όπως και όσο “πρέπει”.

Δεν είναι περίεργο αυτό.Το,παραζαλισμένο σήμερα, πολιτικό προσωπικό των δύο μεγάλων αστικών κομμάτων εξουσίας έχει αποτύχει “εφ όλης της ύλης” των εθνικών υποθέσεων σε κάθε επίπεδο.Γιατί θα εξαιρειτο…. ειδικώς η εξωτερική πολιτική από τις θλιβερές “επιδόσεις” του; Από πού να αντλήσει πνευματικές δυνάμεις και πολιτικό δυναμισμό αυτή η τεμπέλικη τάξη της πολιτικής παρακμής,αυτό το αντι-παραγωγικό συστημα σπατάλης πόρων,διαφθοράς και σκανδάλων, για παραγωγή αξιόλογης πολιτικης εξωτερικών υποθέσεων και εθνικής ασφάλειας;