Της Βασιλικής Τζεβελέκου
3 Νοεμβρίου 2020
Tρεις ημέρες πριν από την εκδίκαση των προσφυγών από το Συμβούλιο της Επικρατείας (6/11/20), βυζαντινολόγοι διεθνούς φήμης, αναγνωρισμένοι καθηγητές διάσημων πανεπιστημίων στέλνουν το δικό τους μήνυμα και ενώνουν τη φωνή τους με τον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων για τη διάσωση των αρχαιοτήτων στον σταθμό Βενιζέλου του μετρό Θεσσαλονίκης.
Ο έγκυρος και τεκμηριωμένος λόγος τους γίνεται η φωνή των αρχαιοτήτων που διεκδικούν τη θέση που τους ανήκει εδώ και αιώνες. Στο μεταξύ, παραμένουν τα ερωτήματα σχετικά με την πρόσφατη επίσκεψη της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη στο γραφείο της προέδρου του ΣτΕ Μαίρης Σαρπ, την περασμένη εβδομάδα, γεγονός που ανέδειξε η «Αυγή» (Πόλυ Κρημνιώτη 30/10/20). Ποια κυρία ζήτησε τη συνάντηση και ποιος ήταν ο χαρακτήρας της, μία εβδομάδα πριν από την εξέταση του θέματος από το ΣτΕ;
Εκκληση προς τα μέλη του απευθύνουν πέντε εξέχοντες βυζαντινολόγοι από ξένες χώρες, σε αντίθεση με την κυρία Αρβελέρ η οποία, αν και ειδική, δεν έχει τοποθετηθεί δημόσια.
«Ελπίζω με όλη μου την καρδιά ότι το ΣτΕ θα σας δικαιώσει και ότι θα αποφασίσει την “κατά χώραν” διατήρηση…» αναφέρει στο κείμενό του ο Jean-Michel Spieser, ομότιμος καθηγητής Παλαιοχριστιανικής και Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης του Πανεπιστημίου του Fribourg της Ελβετίας και μέλος της Επιτροπής Βυζαντινών Σπουδών της Γαλλίας.
Γνωρίζει καλά την πόλη, την οποία επισκεπτόταν κατά τη διάρκεια της διδακτορικής διατριβής του που αφορούσε την παλαιοχριστιανική Θεσσαλονίκη. «…Είναι κάτι το μοναδικό να έχεις την τύχη να αποκαλύπτεις στη θέση του ένα τμήμα δρόμου τόσων αιώνων μέσα σε μια σύγχρονη πόλη. Πρόκειται για τη μαρτυρία ενός παρελθόντος όπου η Θεσσαλονίκη ήταν ήδη μια πόλη πλούσια και σπουδαία… Η απόσπασή τους θα προκαλούσε απώλεια του μοναδικού χαρακτήρα τους, καθώς θα έμπαιναν σε ένα τεχνητό πλαίσιο που δεν θα επέτρεπε πλέον να φανεί τι ήταν η αρχαία Θεσσαλονίκη».
Η Μαρία Μαυρουδή, καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Berkeley στην Καλιφόρνια, «γέννημα θρέμμα Θεσσαλονικιά», όπως δηλώνει στο βιντεοσκοπημένο μήνυμα, θεωρεί ότι η υπόθεση την αφορά προσωπικά καθώς «η βυζαντινή όψη της πόλης όπου γεννήθηκα και μεγάλωσα ήταν πηγή έμπνευσης για ό,τι έκανα στη συνέχεια.
Παίζαμε ανάμεσα στα βυζαντινά μνημεία στην πλατεία Ναβαρίνου, βαφτιστήκαμε και παντρευτήκαμε σε βυζαντινές εκκλησίες και τον βυζαντινό αέρα τον εισέπνευσα περισσότερο από τον αέρα της πόλης μας παρά από τη σχολική παιδεία». Χαρακτηρίζει «έγκλημα» την απόσπαση καθώς «αποκλείεται να μείνουν τα ίδια και αυτό το ξέρει καλά όποιος έχει κοινό νου» και εκφράζει την ελπίδα ότι η κυβέρνηση και το ΣτΕ θα πράξουν το δίκαιο.
Ο Jean-Pierre Sodini, ομότιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης στο Παρίσι και μέλος της Ακαδημίας des Inscriptions et Belles-Lettres, θεωρεί «μεγάλη τύχη που βρέθηκε σε πολύ καλή κατάσταση και καλά διατηρημένη η κεντρική αρτηρία της Θεσσαλονίκης, και η επικεφαλής της ανασκαφής Πολυξένη Αδάμ-Βελένη και οι συνεργάτες της κατάφεραν να την αξιοποιήσουν στο έπακρο…
Η μεταφορά αυτώντων καταλοίπων εκτός του χώρου στον οποίο βρέθηκαν θα τα κάνει πολύ λιγότερο ελκυστικά στον επισκέπτη καθώς θα του στερεί την εντύπωση της συνέχειας και της αυθεντικότητας».
Ο Young Richard Kim, αναπληρωτής καθηγητής Κλασικών και Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Illinois στο Σικάγο στο μαγνητοσκοπημένο μήνυμα απευθύνει τον χαιρετισμό του στα ελληνικά «γεια σας, καλημέρα» και αναφέρει: «Γνωρίζω ότι δεν είναι δυνατόν να σώσουμε οτιδήποτε βρίσκουμε στο έδαφος, υπάρχουν συγκεκριμένα σημεία που διατηρούν μοναδικά ένα “στιγμιότυπο” της ζωής μιας πόλης στο παρελθόν και των κατοίκων της και πρέπει να γίνεται κάθε δυνατή προσπάθεια διατήρησής τους επί τόπου».
Τέλος, ο Dimiter Angelov, καθηγητής Βυζαντινής Ιστορίας στο Dumbarton Oaks του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, χαρακτηρίζει τη μετακίνηση «τερατώδη απώλεια για τη Θεσσαλονίκη, για την Ελλάδα και ολόκληρο τον κόσμο. Αυτή είναι μια ευκαιρία για τη Θεσσαλονίκη να αναδείξει έναν ασυναγώνιστο αρχαιολογικό χώρο […] Σταθμοί του μετρό που έχουν κατασκευαστεί στη Ρώμη και στη Σόφια μάς δίνουν εξαιρετικά παράδειγμα αρμονίας του 21ου… Ελπίζω πως η Θεσσαλονίκη δεν θα σπαταλήσει μια ευκαιρία που δεν θα εμφανιστεί ποτέ ξανά στις ζωές μας. Ελπίζω ότι θα διατηρήσει για τις επόμενες γενιές το μεγαλείο της παλιάς βυζαντινής πόλης».
Πηγή: www.efsyn.gr
Διαβάστε επίσης